Προσφυγή κατά παραλείψεως της Επιτροπής – T-141/23

To 2021, 36 αλιείς και η ένωση Low Impact Fishers of Europe (LIFE) υπέβαλαν καταγγελίες στην Επιτροπή, ισχυριζόμενοι ότι η Ολλανδία: α) χορηγούσε άδειες αλιείας κατά παράβαση των σχετικών ενωσιακών κανόνων, β) χρηματοδοτούσε ολλανδικές μηχανότρατες που χρησιμοποιούσαν ηλεκτραλιεία, παραβιάζοντας τους κανόνες που αφορούν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) με πόρους που προέρχονταν από αυτά, γ) είχε χορηγήσει διάφορες ενισχύσεις σε μηχανότρατες που χρησιμοποιούσαν ηλεκτραλιεία, που υπερέβαιναν σημαντικά τα όρια του Κανονισμού de minimis. Ως εκ τούτου, κατά τους καταγγέλλοντες, η Ολλανδία χορηγούσε παράνομες και μη συμβατές ενισχύσεις.

Η ΓΔ Ανταγωνισμού της Επιτροπής απάντησε αρχικά στους προσφεύγοντες ότι, εάν ένα μέτρο χρηματοδοτείται από το ΕΤΑ ή το ΕΤΘΑ, οι κανόνες που διέπουν τα εν λόγω Ταμεία υπερισχύουν των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων. Συνεπώς, οι καταγγελίες έθιγαν, στην πραγματικότητα, ζητήματα Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής και όχι κρατικών ενισχύσεων. Μετά από μία ενδελεχή ανταλλαγή απόψεων που διήρκησε περίπου ενάμιση χρόνο, το 2023 η Επιτροπή ενημέρωσε τελικώς τους καταγγέλλοντες ότι δεν μπορούσε να ανεύρει κανένα στοιχείο ενίσχυσης και ότι είχε ολοκληρώσει την εξέταση των καταγγελιών. Κατόπιν τούτων, οι καταγγέλλοντες άσκησαν την παρούσα προσφυγή, με την οποία ζήτησαν από το ΓεΔΕΕ να διαπιστώσει ότι η Επιτροπή είχε παραλείψει παρανόμως, βάσει του άρθρου 265 ΣΛΕΕ, να εξετάσει την παραπάνω καταγγελία τους.

Το ΓεΔΕΕ έκρινε αρχικά ότι πρέπει να γίνει διάκριση των επιμέρους αιτιάσεων της καταγγελίας, σε ό,τι αφορά: α) τα μέτρα που θεσπίστηκαν από το ΕΤΑ και το ΕΤΘΑ και β) τα μέτρα που θεσπίστηκαν από ολλανδικούς πόρους.

Ως προς τα μέτρα που θεσπίστηκαν από το ΕΤΑ και το ΕΤΘΑ, το ΓεΔΕΕ αξιολογώντας αναλυτικά τις απαντήσεις της Επιτροπής στην αλληλογραφία της με τους προσφεύγοντες, διαπίστωσε ότι η Επιτροπή είχε κρίνει εαυτήν αναρμόδια να εκδώσει απόφαση σχετικά με τη φερόμενη χρηματοδότηση από τα Ταμεία και, επιπλέον, είχε κρίνει ότι η χρηματοδότηση αυτή δεν παραβίαζε τους κανόνες των Ταμείων. Ωστόσο, η Επιτροπή δεν είχε παραλείψει να ενεργήσει, όταν αρνήθηκε να εκδώσει την αιτούμενη απόφαση, διότι είχε προηγουμένως αναφέρει τους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι δεν είναι αρμόδια να το πράξει. Το γεγονός και μόνον ότι η Επιτροπή είχε δώσει στους προσφεύγοντες μια ευκαιρία να υποβάλουν, εφόσον διέθεταν, νέα στοιχεία ικανά να δικαιολογήσουν την «επανεξέταση» του φακέλου δεν έθετε υπό αμφισβήτηση το συμπέρασμα αυτό, καθόσον η Επιτροπή είχε αναφέρει σαφώς ότι είχε ολοκληρώσει την εξέταση των καταγγελιών και είχε εκθέσει την οριστική της ανάλυση σχετικά με τη χρηματοδότηση που καταγγέλλεται στο πλαίσιο των Ταμείων. Ως εκ τούτου, το ΓεΔΕΕ απέρριψε αυτό το σκέλος της προσφυγής, ως απαράδεκτο.

Ως προς τα μέτρα που θεσπίστηκαν από ολλανδικούς πόρους, το ΓεΔΕΕ επεσήμανε αρχικά ότι ως προς αυτά, η Επιτροπή ήταν αρμόδια να αποφανθεί. Εάν η Επιτροπή έκρινε ότι οι ενισχύσεις αυτές, ή ορισμένες από αυτές, συνιστούσαν υφιστάμενες ενισχύσεις, όφειλε να ενημερώσει σχετικά τους προσφεύγοντες, αναφέροντας, ότι, για τον λόγο αυτόν, τα πραγματικά και νομικά περιστατικά που είχαν επικαλεστεί δεν αρκούσαν για να αποδείξουν την ύπαρξη παράνομης ή καταχρηστικής ενίσχυσης. Κατά συνέπεια, αφού της είχαν κοινοποιηθεί δεόντως οι καταγγελίες που την ενημέρωναν για την εξέταση ενισχύσεων που πιθανολογείται ότι είναι παράνομες ή για την πιθανολογούμενη κατάχρηση των ενισχύσεων αυτών, η Επιτροπή όφειλε να ενεργήσει σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κανονισμού 2015/1589 (άρθρα 12, 15 και 24). Δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν έλαβε κανένα μέτρο σε σχέση με την καταγγελλόμενη ενίσχυση, πόσο μάλλον δεν εξέδωσε καμία απόφαση, ως όφειλε, υπέπεσε σε παράλειψη ενεργειών κατά την εκπνοή της προθεσμίας των δύο μηνών εντός των οποίων όφειλε να ενεργήσει. Στη βάση αυτή, το ΓεΔΕΕ έκανε δεκτό τον ισχυρισμό των προσφευγόντων.

Ενόψει των ανωτέρω, το ΓεΔΕΕ έκρινε ότι η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη κατά το μέρος που ζητεί να αναγνωριστεί η παράλειψη της Επιτροπής να ενεργήσει σε σχέση με τις καταγγελλόμενες χρηματοδοτήσεις στο πλαίσιο των Ταμείων Αλιείας και να γίνει δεκτή κατά το μέρος που ζητεί να αναγνωριστεί η παράλειψη της Επιτροπής να ενεργήσει σε σχέση με τις καταγγελλόμενες κρατικές ενισχύσεις της Ολλανδίας.