Πεδίο εφαρμογής του Καν. 1370/2007 για δημόσιες μεταφορές – ΓεΔΕΕ Τ-583/18

Η επαγγελματική ομοσπονδία που εκπροσωπεί τα συμφέροντα περίπου 3.400 ιδιωτικών εταιριών στον τομέα των μεταφορών στην Κάτω Σαξονία, οι οποίες δραστηριοποιούνται ιδίως στους τομείς των λεωφορείων και των τουριστικών μεταφορών, κατήγγειλε στην Επιτροπή τη χορήγηση παράνομης κρατικής ενίσχυσης μέσω νόμου του ομόσπονδου κρατιδίου της Κάτω Σαξονίας. Ο νόμος αυτός προέβλεπε ότι το ομόσπονδο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας έπρεπε να χορηγεί στις οργανωτικές αρχές δημοτικών μεταφορών ετήσια χρηματοδότηση, η οποία, στη συνέχεια, κατανεμόταν ως αντιστάθμιση για την παροχής δημόσιας υπηρεσίας μεταφοράς στις δικαιούχους επιχειρήσεις, κατά παρέκκλιση από τον ομοσπονδιακό νόμο περί μεταφορών που προέβλεπε την καταβολή της σχετικής αποζημίωσης απευθείας από το ομόσπονδο κρατίδιο.

Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι οι οργανωτικές αρχές δημοτικών μεταφορών αποτελούν το πρώτο επίπεδο της κρατικής δομής της Γερμανίας και είναι υπεύθυνες για τη διασφάλιση επαρκών υπηρεσιών δημόσιας μεταφοράς για επιβάτες κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους κατάρτισης, καθώς και ότι ο ομοσπονδιακός νόμος περί μεταφορών προέβλεπε τη δυνατότητα των περιφερειακών κρατών να παρεκκλίνουν από το γενικό ομοσπονδιακό καθεστώς. Ακόμη, σύμφωνα με τον ομοσπονδιακό νόμο, οι οικονομικές αποζημιώσεις για τη μεταφορά επιβατών εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του Καν. 1370/2007 για τις δημόσιες επιβατικές σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή έκρινε ότι η μεταφορά κεφαλαίων που προβλέφθηκε με την επίμαχη νομοθετική ρύθμιση αφορά μεταφορά κρατικών πόρων μεταξύ διαφορετικών επιπέδων της κρατικής διοίκησης, με σκοπό τη χρηματοδότηση των αρμόδιων τοπικών αρχών και όχι των επιχειρήσεων που παρέχουν την υπηρεσία, δηλαδή δεν υφίσταται άμεση ή έμμεση μεταφορά κρατικών πόρων προς επιχειρήσεις. Συναφώς, η Επιτροπή επισήμανε ότι οι οργανωτικές αρχές δημοτικών μεταφορών λαμβάνουν τα κεφάλαια αυτά υπό την ιδιότητά τους ως «αρμόδιες αρχές» κατά την έννοια του άρθρου 2β του Καν. 1370/2007 και, άρα, δεν συνιστούν επιχειρήσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παρ. 1 ΣΛΕΕ. Συνεπώς, η Επιτροπή έκρινε ότι δεν μπορεί να συναχθεί η ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης κατά την έννοια του άρθρου 107 παρ. 1 ΣΛΕΕ από το γεγονός και μόνον ότι οι αρχές αυτές καθίστανται πλέον αρμόδιες να χορηγούν οικονομική αποζημίωση στους τελικούς δικαιούχους, ενώ, πριν από την έναρξη ισχύος αυτής της διάταξης, μόνον το ομόσπονδο κράτος μπορούσε να αποζημιώνει τους παρόχους της δημόσιας υπηρεσίας.

Κατά της απόφασης της Επιτροπής, άσκησε προσφυγή ακύρωσης ενώπιον του ΓεΔΕΕ η ομοσπονδία επαγγελματιών μεταφορέων, καθώς θεώρησε ότι η Επιτροπή εσφαλμένα έκρινε ότι δεν υπήρχε κρατική ενίσχυση, μολονότι το επίδικο μέτρο είχε ως στόχο την εφαρμογή νέου αυτοτελούς καθεστώτος ενισχύσεων που έπρεπε να κοινοποιηθεί βάσει του άρθρου 108 παρ. 3 ΣΛΕΕ και του άρθρου 3 παρ. 3 του Καν. 1370/2007 που ορίζει ότι, όταν οι γενικοί κανόνες περί οικονομικής αποζημίωσης για υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας που καθορίζουν ανώτατα όρια χρέωσης για μαθητές, σπουδαστές, μαθητευόμενους και άτομα μειωμένης κινητικότητας εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του εν λόγω Κανονισμού, πρέπει να κοινοποιούνται στην Επιτροπή.

Το ΓεΔΕΕ ανέφερε σχετικά ότι ο εθνικός νομοθέτης μπορεί, βάσει της δυνατότητας παρέκκλισης που προβλέπεται στο άρθρο 3 παρ. 3 του Καν. 1370/2007, όχι μόνο να εξαιρεί τους γενικούς κανόνες από το πεδίο εφαρμογής του, αλλά και να περιορίζει, περαιτέρω, το πεδίο εφαρμογής αυτής της παρέκκλισης, όπως όταν αποφασίζει να επανεντάξει στο πεδίο εφαρμογής του Καν. 1370/2007 την οικονομική αποζημίωση για τη μεταφορά ορισμένων κατηγοριών επιβατών. Επομένως, τέτοιου είδους γενικοί κανόνες μπορούν ανά πάσα στιγμή να διέπονται είτε από το άρθρο 3 παρ. 2 του Καν. 1370/2007 (που δεν απαιτεί κοινοποίηση στην Επιτροπή) είτε από το άρθρο 3 παρ. 3 του ίδιου Κανονισμού (που απαιτεί κοινοποίηση του μέτρου στην Επιτροπή), κατ’ επιλογήν του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους.

Συνεπώς, το ΓεΔΕΕ έκρινε πως το γεγονός ότι ο ομοσπονδιακός νόμος παρεκκλίνει από το πεδίο εφαρμογής του Καν. 1370/2007, δεν συνεπάγεται ότι το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τον νόμο που θέσπισε η Κάτω Σαξονία.

Περαιτέρω, το ΓεΔΕΕ διαπίστωσε ότι το επίμαχο μέτρο δεν έχει ως σκοπό τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης προς επιχειρήσεις, αλλά, απλώς, αποδεικνύει τη βούληση του νομοθέτη του ομόσπονδου κρατιδίου της Κάτω Σαξονίας να θεσπίσει ειδικό νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με την ανάθεση στις οργανωτικές αρχές δημοτικών μεταφορών των αναγκαίων εξουσιών προς τον σκοπό χορήγησης οικονομικής αποζημίωσης για υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας που σχετίζονται με τον καθορισμό ανώτατων ορίων χρέωσης για σπουδαστές και μαθητευόμενους. Η μεταφορά κεφαλαίων που προβλέφθηκε στην επίμαχη εθνική διάταξη αποσκοπεί, απλώς, στην κατανομή πόρων μεταξύ δημόσιων αρχών και, επομένως, ορθά έκρινε η Επιτροπή ότι δεν υφίσταται κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παρ. 1 ΣΛΕΕ.

Βάσει των ανωτέρω, το ΓεΔΕΕ απέρριψε την προσφυγή που άσκησε η ομοσπονδία επαγγελματιών παροχής υπηρεσιών αστικών μεταφορών ως ουσία αβάσιμη και επικύρωσε την απόφαση της Επιτροπής.

http://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?language=el&td=ALL&num=T-583/18

Το ίδιο νομικό ζήτημα απασχόλησε το ΓεΔΕΕ και στην υπόθεση Τ-597/18, Hermann Albers/Επιτροπή, 05.10.2020.

http://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?num=%20T-597/18&language=el