Επικύρωση της απόφασης της Επιτροπής για την Αλουμίνιον – ΔΕΕ C-332/18 P

Η Αλουμίνιον της Ελλάδος AE, την οποία διαδέχθηκαν κατά σειρά οι Αλουμίνιον AE, Αλουμίνιον της Ελλάδος ΒΕΑΕ και Μυτιληναίος Ανώνυμος Εταιρία – Όμιλος Επιχειρήσεων συνήψε το 1960 σύμβαση με τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ΑΕ (ΔΕΗ), δυνάμει της οποίας ίσχυσε ως προς αυτήν προτιμησιακό τιμολόγιο παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, με δυνατότητα σιωπηρής ανανέωσης της διάρκειας της εν λόγω σύμβασης ανά πενταετία.

Τον Φεβρουάριο του 2004, η ΔΕΗ γνωστοποίησε στην αναιρεσείουσα την πρόθεσή της να καταγγείλει τη σύμβαση του 1960 και, σύμφωνα με τις διατάξεις της συμβάσεως, έπαυσε να εφαρμόζει έναντι αυτής το προτιμησιακό τιμολόγιο από 1ης Απριλίου 2006. Ωστόσο, το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, αποφασίζοντας με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, ανέστειλε το 2007 προσωρινώς και για το μέλλον τις συνέπειες της εν λόγω καταγγελίας, καθώς πιθανολογήθηκε ότι η καταγγελία δεν ήταν έγκυρη. Με νέα απόφασή του το 2008, το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών αποφάνθηκε υπέρ του κύρους της καταγγελίας και της παύσεως της εφαρμογής του προτιμησιακού τιμολογίου.

Το 2010, η Επιτροπή, κατόπιν καταγγελίας που έλαβε σχετικά με το προτιμησιακό τιμολόγιο της Αλουμίνιον, αποφάσισε να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας και κάλεσε τους ενδιαφερομένους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους εντός μηνός από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασής της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Η Επιτροπή έκρινε, τελικά, ότι η προτιμησιακή τιμολόγηση υπέρ της Αλουμίνιον κατά τα έτη 2007-2008 συνιστούσε παράνομη και μη συμβατή κρατική ενίσχυση, ύψους 17,4 εκατομμυρίων ευρώ, και διέταξε την ανάκτησή της (SA.26117/2011).

Η Αλουμίνιον ΑΕ άσκησε προσφυγή ακύρωσης κατά της ανωτέρω απόφασης ενώπιον του ΓεΔΕΕ (Τ-542/11), η οποία, αρχικά, έγινε δεκτή, αλλά, στη συνέχεια και κατόπιν αίτησης αναίρεσης που άσκησε η ΔΕΗ (ΔΕΕ C-590/14 P) και αναπομπής της υπόθεσης εκ νέου στο ΓεΔΕΕ, το τελευταίο επικύρωσε την απόφαση της Επιτροπής (Τ-542/11 RENV).

Κατά της δεύτερης απόφασης του ΓεΔΕΕ, η διάδοχος της Αλουμίνιον ΑΕ, η «Μυτιληναίος ΑΕ», άσκησε αναίρεση ενώπιον του ΔΕΕ, ισχυριζόμενη ότι το ΓεΔΕΕ έσφαλε κατά την κρίση του περί της ύπαρξης επιλεκτικού οικονομικού πλεονεκτήματος, καθώς και ότι υπέπεσε σε νομικό σφάλμα, επειδή έκρινε ότι δεν προσβλήθηκαν τα δικαιώματα άμυνάς της από τη μη πρόσκλησή της στην επίσημη διαδικασία έρευνας.

Το ΔΕΕ έκρινε ότι ο χαρακτηρισμός του επίμαχου μέτρου, δηλαδή της πρώτης απόφασης ασφαλιστικών μέτρων, ως κρατικής ενίσχυσης ήταν ορθός, ειδικά όσον αφορά τον επιλεκτικό χαρακτήρα του μέτρου, δεδομένου ότι τα αποτελέσματα της δικαστικής αυτής απόφασης περιορίστηκαν στους διαδίκους της συγκεκριμένης δίκης και, επομένως, το επίμαχο μέτρο δεν συνιστά γενικό καθεστώς ενισχύσεων. Το ΔΕΕ έλαβε υπόψη του σχετικά ότι, λόγω της φύσης της συγκεκριμένης διαδικασίας (των ασφαλιστικών μέτρων), το περιθώριο εκτίμησης που διαθέτει ο εθνικός δικαστής σχετικά με το εάν θα διατάξει προσωρινή προστασία ή όχι διαφοροποιείται ανάλογα με τις ειδικές περιστάσεις που χαρακτηρίζουν κάθε φορά την ενώπιόν του διαφορά. Στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορεί να υποτεθεί ότι μέτρα ανάλογα με εκείνα τα οποία ελήφθησαν έναντι της αναιρεσείουσας με την πρώτη απόφαση ασφαλιστικών μέτρων θα μπορούσαν να διαταχθούν και υπέρ άλλης επιχείρησης, σε περίπτωση που υπέβαλλε και αυτή αίτηση με αντίστοιχο αίτημα. Συνεπώς, το επίμαχο μέτρο ωφελούσε αποκλειστικά και μόνον την Αλουμίνιον ΑΕ και, άρα, είναι επιλεκτικό.

Περαιτέρω, το ΔΕΕ διαπίστωσε ότι, επειδή το επίμαχο μέτρο έχει τα χαρακτηριστικά μιας δικαιοδοτικής πράξης και εμπίπτει στα προνόμια δημόσιας εξουσίας του κράτους μέλους, το κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή δεν τυγχάνει εφαρμογής στο πλαίσιο της εξέτασης της ύπαρξης πλεονεκτήματος κατ’ άρθρο 107 παρ. 1 ΣΛΕΕ.

Τέλος, το ΔΕΕ επισήμανε ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων, η δικαιούχος επιχείρηση, δεν έχει ιδιαίτερο ρόλο μεταξύ των ενδιαφερομένων και δεν μπορεί να προβάλει δικαιώματα άμυνας, δεδομένου ότι η εν λόγω διαδικασία δεν κινείται κατά του λήπτη της ενίσχυσης, οπότε και θα μπορούσε αυτός να απαιτήσει την αναγνώριση δικαιωμάτων εξίσου ευρέων με τα δικαιώματα άμυνας καθαυτά. Ωστόσο, βάσει του άρθρου 108 παρ. 2 ΣΛΕΕ, η δικαιούχος της ενίσχυσης έχει δικαίωμα να υποβάλει παρατηρήσεις κατά την επίσημη διαδικασία έρευνας. Συνεπώς, η αναιρεσείουσα δεν μπορούσε να προβάλει βασίμως ενώπιον του ΓεΔΕΕ προσβολή των δικαιωμάτων άμυνας.

Βάσει των ανωτέρω, το ΔΕΕ απέρριψε στο σύνολό της την αναίρεση της Μυτιληναίος ΑΕ, επικυρώνοντας την απόφαση της Επιτροπής του 2011.

http://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?language=el&td=ALL&num=C-332/18%20P