Η Επιτροπή επέκτεινε το πεδίο εφαρμογής του ΓΑΚ Καν. 651/2014 για τις κρατικές ενισχύσεις σε μέτρα στήριξης για τους λιμένες, τους αερολιμένες, τον πολιτισμό και τις εξόχως απόκεντρες περιοχές
Επέκταση πεδίου εφαρμογής ΓΑΚ (Καν. 651/2014)
Ο Γενικός Κανονισμός Απαλλαγής κατά Κατηγορία του 2014 («ΓΑΚ») έδωσε τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να θέτουν σε εφαρμογή ένα ευρύ φάσμα μέτρων κρατικών ενισχύσεων χωρίς προηγούμενη έγκριση της Επιτροπής, διότι δεν θεωρείται πιθανόν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό. Ως εκ τούτου, πλέον, απαλλάσσεται περίπου το 95% των μέτρων κρατικών ενισχύσεων που εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη (με συνολική ετήσια δαπάνη περίπου 28 δισ. €). Για παράδειγμα, στον τομέα της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας ο αριθμός των κοινοποιήσεων κρατικών ενισχύσεων έχει μειωθεί κατά το ήμισυ από το 2014.
Μετά από δύο δημόσιες διαβουλεύσεις, η Επιτροπή αποφάσισε να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του ΓΑΚ και στους λιμένες και τους αερολιμένες,.
Αναφορικά με τους λιμένες, τα κράτη μέλη μπορούν πλέον να πραγματοποιούν δημόσιες επενδύσεις, ύψους έως και 150 εκατ. € σε θαλάσσιους λιμένες και έως και 50 εκατ. € σε λιμένες εσωτερικής ναυσιπλοΐας, με πλήρη ασφάλεια δικαίου και χωρίς προηγούμενο έλεγχο εκ μέρους της Επιτροπής. Ο Κανονισμός επιτρέπει στις δημόσιες αρχές την κάλυψη των δαπανών σχεδιασμού, κατασκευής, αντικατάστασης, αναβάθμισης και βυθοκόρησης σε λιμένες και πλωτές οδούς πρόσβασης.
Όσον αφορά τους αερολιμένες, τα κράτη μέλη μπορούν εφεξής να πραγματοποιούν δημόσιες επενδύσεις για έργα υποδομής σε περιφερειακούς αερολιμένες με κίνηση μικρότερη από 3 εκατ. επιβάτες ετησίως, με πλήρη ασφάλεια δικαίου και χωρίς προηγούμενο έλεγχο εκ μέρους της Επιτροπής. Με τον τρόπο αυτόν θα διευκολυνθούν οι δημόσιες επενδύσεις σε περισσότερους από 420 αερολιμένες σε ολόκληρη την ΕΕ (που εξυπηρετούν περίπου το 13% της εναέριας κυκλοφορίας). Επίσης, ο Κανονισμός επιτρέπει στις δημόσιες αρχές την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των μικρών αερολιμένων με κίνηση έως 200.000 επιβάτες ετησίως. Αυτοί οι μικροί αερολιμένες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των αερολιμένων στην ΕΕ, αλλά εξυπηρετούν μόνον ποσοστό 0,75 % της εναέριας κυκλοφορίας. Μολονότι αυτοί οι μικροί αερολιμένες μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη συνδεσιμότητα μιας περιοχής, δεν είναι πιθανόν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά της ΕΕ.
Επιπλέον, ο Κανονισμός περιλαμβάνει ορισμένες νέες απλουστεύσεις σε άλλους τομείς, που εξαρχής περιλαμβάνονταν στο πεδίο εφαρμογής του. Ειδικότερα, η Επιτροπή θα εξετάζει μόνον υποθέσεις που αφορούν υψηλότερα ποσά ενισχύσεων για μέτρα στον τομέα του πολιτισμού (και μόνον εάν τα εν λόγω μέτρα συνιστούν πράγματι κρατική ενίσχυση, πράγμα που δεν συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις). Το ίδιο ισχύει και για μέτρα ενισχύσεων αθλητικών εγκαταστάσεων και πολυλειτουργικών ψυχαγωγικών υποδομών.
Η Επιτροπή απλοποιεί, επίσης, τις προϋποθέσεις για να λάβουν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις αραιοκατοικημένες περιοχές αποζημίωση για το πρόσθετο κόστος που αντιμετωπίζουν, όταν δραστηριοποιούνται εκεί με τη συνεκτίμηση των ειδικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις αυτές, όπως η απομόνωση και η εξάρτηση από λίγα εμπορεύσιμα προϊόντα. Περαιτέρω, αναγνωρίζει την ιδιαίτερη κατηγορία των πολύ αραιοκατοικημένων περιοχών και κλιμακώνει τα ποσοστά της ετήσιας ενισχύσεως που μπορούν να λάβουν οι επιχειρήσεις, ανάλογα με το εάν δραστηριοποιούνται σε αραιοκατοικημένες, πολύ αραιοκατοικημένες ή εξόχως απόκεντρες περιοχές.
Η επέκταση του πεδίου εφαρμογής του ΓΑΚ έχει ως στόχο να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για τις δημόσιες αρχές και τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη και να επικεντρωθεί ο έλεγχος των κρατικών ενισχύσεων σε μεγαλύτερες υποθέσεις, που έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά.
Ο επικαιροποιημένος Κανονισμός αποτελεί ένα ακόμη ορόσημο του συνεχούς έργου της Επιτροπής Juncker, για να εξασφαλιστεί η όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική και αποδοτική εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τις ενισχύσεις.