Ενεργητική νομιμοποίηση για την άσκηση προσφυγής ακυρώσεως – C-244/23 P

Η εταιρεία Societatea  Națională  “Aeroportul  Internaţional  Timişoara  –  Traian  Vuia” SA (AITTV), η οποία ανήκει κατά 80% στο ρουμανικό δημόσιο, είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του αεροδρομίου της Τιμισοάρα, στη Ρουμανία. Το 2008 και το 2010 η AITTV υπέγραψε μία σειρά συμφωνιών με την αεροπορική εταιρεία Wizz Air, με τις οποίες καθορίστηκε το συνολικό πλαίσιο συνεργασίας τους και, μεταξύ άλλων, οι όροι χρήσης των υποδομών και των υπηρεσιών του αεροδρομίου της Τιμισοάρα από την Wizz  Air. Επιπλέον, κατά τα έτη 2007, 2008 και 2010, η Wizz Air επωφελήθηκε από τις εκπτώσεις και μειώσεις των τελών του αεροδρομίου της Τιμισοάρα, τα οποία τέλη είχε η ίδια ήδη τιμολογήσει.

Το 2010, η ρουμανική αεροπορική εταιρεία Carpatair SA υπέβαλε καταγγελία στην Επιτροπή, επικαλούμενη την ύπαρξη παράνομης κρατικής ενίσχυσης υπέρ της Wizz  Air από την ως άνω κατάσταση. Η Επιτροπή, με την απόφαση SA.31662/2020 διαπίστωσε ότι: α) τα μειωμένα αεροπορικά τέλη αεροδρομίου δεν ήταν επιλεκτικά, διότι αφορούσαν όλες τις εταιρείες του αεροδρομίου και β) οι συμφωνίες του 2008 και του 2010 δεν χορηγούσαν πλεονέκτημα στην Wizz Air, διότι ήταν σύμφωνες με την αρχή του ιδιώτη επιχειρηματία. Η Carpatair  SA άσκησε προσφυγή ακυρώσεως (T-522/20). Το ΓεΔΕΕ έκανε δεκτή την προσφυγή, κρίνοντας ότι η Επιτροπή δεν είχε εξετάσει, ως όφειλε, εάν η μείωση αεροπορικών τελών είχε αυτοτελώς επιλεκτικό χαρακτήρα, ούτε είχε τεκμηριώσει την απουσία οικονομικού πλεονεκτήματος. Κατόπιν τούτων, η Επιτροπή, η Wizz Air και η AITTV άσκησαν τις παρούσες αιτήσεις αναιρέσεως (C‑244/23 P έως C‑246/23 P).

Το ΔΕΕ εξέτασε κατά πόσον η Carpatair είχε ενεργητική νομιμοποίηση να προσβάλει την απόφαση της Επιτροπής και, ιδίως, εάν η απόφαση την επηρέαζε ατομικά. Πρώτον, επί του εάν η Caprtair βρισκόταν σε σχέση ανταγωνισμού με τη Wizz Air, την οποίαν είχε αποδεχθεί το ΓεΔΕΕ, το ΔΕΕ παρατήρησε ότι το ΓεΔΕΕ δεν είχε αξιολογήσει τα επιχειρήματα της AITTV, με τα οποία αμφισβητούνταν η σχέση ανταγωνισμού. Στο μέτρο που οι ισχυρισμοί αυτοί είχαν σκοπό να αμφισβητήσουν τη λυσιτέλεια των στοιχείων που είχε προσκομίσει η Carpatair, για να αποδείξει ότι, prima facie, ανταγωνιζόταν τη Wizz Air, το ΓεΔΕΕ όφειλε τουλάχιστον να εκθέσει τους λόγους για τους οποίους έκρινε ότι τα στοιχεία αυτά δεν ήταν ικανά να θέσουν εν αμφιβόλω την εκτίμησή του ότι η Carpatair και η Wizz Air ήταν ανταγωνίστριες, πράγμα το οποίο δεν έπραξε. Ως εκ τούτου, το ΓεΔΕΕ είχε παραβεί την υποχρέωση αιτιολογίας.

Δεύτερον, επί του εάν τα επίμαχα μέτρα επηρέαζαν ουσιωδώς την ανταγωνιστική θέση της Carpatair, το ΓεΔΕΕ βασίστηκε στο γεγονός ότι η Carpatair φέρεται να είχε διαφυγόν κέρδος λόγω της αδυναμίας της να επωφεληθεί από το επιβατικό κοινό που ταξίδευε από τον διεθνή αερολιμένα της Τιμισοάρα προς δύο προορισμούς της Βόρειας Ιταλίας. Το ΔΕΕ παρατήρησε, όμως, ότι η Carpatair δεν είχε προβάλει τέτοιον ισχυρισμό με το δικόγραφο της προσφυγής. Με δεδομένο ότι ο προσφεύγων επωμίζεται το βάρος αποδείξεως των ισχυρισμών του, δεν ήταν καθήκον του ΓεΔΕΕ να συμπληρώσει την επιχειρηματολογία που είχε αναπτύξει η Carpatair με το δικόγραφο της προσφυγής της, αναζητώντας και εντοπίζοντας, στα συνημμένα έγγραφα, αποδεικτικά στοιχεία ικανά να τεκμηριώσουν το παραδεκτό της προσφυγής της εταιρίας αυτής. Επιπρόσθετα, το ΓεΔΕΕ δεν είχε αξιολογήσει τους ισχυρισμούς της Wizz Air και της AITTV που αμφισβητούσαν τον πραγματικό επηρεασμό των κερδών της Carpatair στις επίμαχες συνδέσεις. Ως εκ τούτου, το ΓεΔΕΕ είχε υποπέσει, εν προκειμένω, σε πλάνη περί το δίκαιο.

Τρίτον, όσον αφορά το εάν η θέση της Carpatair ήταν ιδιαίτερη, γεγονός που τη διέκρινε έναντι των λοιπών αεροπορικών εταιριών που δραστηριοποιούνταν στον αερολιμένα της Τιμισοάρα, το ΔΕΕ έκρινε πως το ΓεΔΕΕ δεν είχε αιτιολογήσει το σχετικό σκέλος. Οι υποτιθέμενες σχέσεις ανταγωνισμού μεταξύ της Wizz Air και της Carpatair δεν μπορούσαν να στηρίξουν τη διαπίστωση ότι η περίπτωση της Carpatair ήταν ιδιαίτερη, και, ως εκ τούτου, την εξατομίκευε κατά τρόπο ανάλογο προς τον αποδέκτη της απόφασης, δηλαδή τη Ρουμανία. Υπό τις συνθήκες αυτές, η διαπίστωση ότι η λειτουργία του διεθνούς αερολιμένα της Τιμισοάρα ήταν επικεντρωμένη στις δραστηριότητες της Carpatair και ότι το 90% του κύκλου εργασιών της εταιρίας αυτής προερχόταν από τις δραστηριότητές της στον εν λόγω αερολιμένα δεν αρκεί για να αποδειχθεί ότι η Carpatair, η οποία δεν είχε αποδειχθεί πως ανταγωνιζόταν τη Wizz Air, θίγεται ατομικά από το τμήμα της απόφασης που αφορούσε τα επίμαχα μέτρα.

Κατόπιν τούτων, το ΔΕΕ έκρινε ότι το ΓεΔΕΕ δεν είχε αιτιολογήσει επαρκώς την ενεργητική νομιμοποίηση της Carpatair. Στη βάση αυτή, έκανε δεκτές τις αιτήσεις αναιρέσεως και ανέπεμψε την υπόθεση στο ΓεΔΕΕ για νέα κρίση.