Η Επιτροπή αποδέχεται τις δεσμεύσεις από μέρους της Ελλάδας σε σχέση με ασυμβίβαστες ενισχύσεις υπέρ των Ελληνικών Ναυπηγείων
Ελληνικά Ναυπηγεία
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδέχτηκε επισήμως τις δεσμεύσεις που πρότεινε η Ελλάδα προκειμένου να συμμορφωθεί με την απόφαση της Επιτροπής, του 2008, με την οποία η Ελλάδα καλείτο να θέσει τέλος σε μια σειρά εγγυήσεων και να ανακτήσει παράνομες επιδοτήσεις οι οποίες είχαν χορηγηθεί υπέρ των μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων των Ελληνικών Ναυπηγείων (στο εξής: ΕΝΑΕ). Σήμερα, η ΕΝΑΕ παράγει ως επί το πλείστον πολεμικά πλοία, και η Ελλάδα φοβόταν ότι η ανάκτηση των επιδοτήσεων υπήρχε περίπτωση να θέσει σε κίνδυνο την συγκεκριμένη δραστηριότητα, την οποία θεωρεί ως ζωτικής σημασίας για το εθνικό της συμφέρον. Αντί της ανάκτησης, η Ελλάδα πρότεινε να θέσει τέλος στις διάφορες εγγυήσεις οι οποίες έχουν παρασχεθεί στην ΕΝΑΕ, και να επιστρέψει η ΕΝΑΕ ένα μέρος των ενισχύσεων που έχει λάβει, μέσω της πώλησης των περιουσιακών της στοιχείων που δεν έχουν σχέση με την ναυπήγηση πολεμικών πλοίων. Επίσης πρότεινε να αντισταθμίσει την μη ολοσχερή ανάκτηση των ενισχύσεων με την επιβολή δεκαπενταετούς απαγόρευσης της άσκησης μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων από την ΕΝΑΕ. Με τον τρόπο αυτό, θα αντιμετωπισθούν οι επανειλημμένες κατά το παρελθόν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού σε έναν κλάδο, ο οποίος εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα, χωρίς να υπάρχουν άμεσες επιπτώσεις για την απασχόληση.
Ο αρμόδιος για τον ανταγωνισμό Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Joaquín Almunia δήλωσε τα εξής: «Οι δεσμεύσεις που προσεφέρθη να αναλάβει η Ελλάδα αποτελούν ένα σημαντικό βήμα για τη διευθέτηση της παρούσας υπόθεσης. Εφόσον εφαρμοσθούν πλήρως και ταχέως, θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να διασφαλίσει την ικανότητα ναυπήγησης πολεμικών πλοίων και, ταυτοχρόνως, να αντιμετωπίσει τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην αγορά ναυπήγησης μη πολεμικών πλοίων και στην αγορά επισκευής πλοίων».
Στις 2 Ιουλίου 2008, η Επιτροπή έκρινε ότι οι επιδοτήσεις που είχαν χορηγηθεί από την Ελλάδα στην επιχείρηση Ελληνικά Ναυπηγεία Α.Ε. ήταν ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά, διότι η Ελλάδα δεν σεβάστηκε τους όρους από τους οποίους είχε εξαρτηθεί η έγκριση από την Επιτροπή των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης και των ενισχύσεων για το κλείσιμο επιχείρησης σύμφωνα με παλαιότερες αποφάσεις της, του 1997 και του 2002. Εξάλλου, για μια σειρά δανείων και εγγυήσεων που είχαν χορηγηθεί στην ΕΝΑΕ από το ελληνικό Δημόσιο και από την τράπεζα ΕΤΒΑ, η οποία τότε ήταν κρατικής ιδιοκτησίας, κρίθηκε ομοίως ότι συνιστούσαν πρόσθετες ασυμβίβαστες ενισχύσεις, δεδομένου ότι χορηγήθηκαν είτε έναντι αντιτίμου κατώτερου εκείνου που ίσχυε στην αγορά είτε σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία η κατάσταση της ΕΝΑΕ είχε καταστεί τόσο προβληματική, ώστε η επιχείρηση δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσει χρηματοδότηση στην αγορά.
Κατά συνέπεια, ζητήθηκε από την Ελλάδα να ανακτήσει 539 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβανομένων τόκων από το μη στρατιωτικό τμήμα της ΕΝΑΕ, ενώ η Ελλάδα και η ΕΝΑΕ διατάχθηκαν να καταγγείλουν μια σειρά εγγυήσεων.
Η Ελληνικά Ναυπηγεία Α.Ε. είναι η σημαντικότερη ναυπηγική επιχείρηση στην Ελλάδα. Οι εγκαταστάσεις της συγκαταλέγονται στις μεγαλύτερες της ανατολικής Μεσογείου και σε αυτήν απασχολούνται περί τους 1.200 εργαζόμενοι.
Η Επιτροπή διεξάγει από το 2008 τακτικές συνομιλίες με τις ελληνικές αρχές σχετικά με την εφαρμογή της απόφασής της. Νωρίτερα φέτος, προσέφυγε κατά της Ελλάδας ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου λόγω της μη επίτευξης λύσης στη συγκεκριμένη υπόθεση.
Επειδή η Ελλάδα πρόβαλε το επιχείρημα ότι η επιστροφή των ενισχύσεων υπήρχε περίπτωση να θέσει σε κίνδυνο τις στρατιωτικές δραστηριότητες της ΕΝΑΕ, η Επιτροπή και οι ελληνικές αρχές αναζήτησαν μια λύση που να επιτρέπει την προάσπιση των συμφερόντων ασφαλείας τα οποία επικαλείτο η ελληνική πλευρά (άρθρο 346 της ΣΕΕ) και συγχρόνως να διασφαλίζει τα εξίσου θεμιτά συμφέροντα που εξαρτώνται από την ύπαρξη δίκαιου και ανόθευτου ανταγωνισμού.
Επετεύχθη η ακόλουθη συμφωνία:
- Τα περιουσιακά στοιχεία της ΕΝΑΕ που δεν έχουν σχέση με την ναυπήγηση πολεμικών πλοίων θα πωληθούν, και το προϊόν της πώλησης θα χρησιμοποιηθεί για την μερική επιστροφή των ασυμβίβαστων ενισχύσεων.
- Η ΕΝΑΕ θα παραιτηθεί από την χρήση των γηπέδων που της έχουν παραχωρηθεί από την Ελλάδα και τα οποία δεν είναι αναγκαία για τις στρατιωτικές της δραστηριότητες.
- Η ΕΝΑΕ δεν θα ασκήσει καμία μη στρατιωτική δραστηριότητα κατά τα επόμενα 15 έτη.
- Η Ελλάδα και η ΕΝΑΕ θα καταγγείλουν μια σειρά εγγυήσεων τις οποίες η Επιτροπή είχε κρίνει ασυμβίβαστες με την απόφασή της του 2008.
- Η Ελλάδα θα υποβάλλει έκθεση ετησίως σχετικά με την τήρηση από μέρους της ΕΝΑΕ της απαγόρευσης άσκησης μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων επί όσο χρόνο διαρκεί η εν λόγω απαγόρευση.
Η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα να εφαρμόσει ταχέως τις συμφωνηθείσες δεσμεύσεις. Όταν θα έχουν εφαρμοσθεί πλήρως όλες οι δεσμεύσεις (εξαιρουμένης της δεκαπενταετούς υποχρέωσης υποβολής εκθέσεων σχετικά με την απαγόρευση της άσκησης μη στρατιωτικών δραστηριοτήτων), η Επιτροπή θα εξετάσει την σκοπιμότητα ανάκλησης της προσφυγής την οποία άσκησε ενώπιον του Δικαστηρίου τον Απρίλιο λόγω μη συμμόρφωσης με την απόφαση του 2008.