Έκθεση της Επιτροπής επί της πολιτικής ανταγωνισμού για το έτος 2015

Στις 15.06.2016 δημοσιεύθηκε η Έκθεση της Επιτροπής επί της πολιτικής ανταγωνισμού για το έτος 2015. Όσον αφορά τον τομέα των κρατικών ενισχύσεων, η Έκθεση επικεντρώνεται στις ακόλουθες αρχές και στόχους:

α) Ενθάρρυνση των μέτρων ενίσχυσης για ανάπτυξη μέσω των νέων κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις

Η Επιτροπή στην Έκθεσή της διαπιστώνει ότι η πρωτοβουλία για τον εκσυγχρονισμό των κρατικών ενισχύσεων (State aid modernisation, SAM) βοηθά τα κράτη μέλη να στοχεύσουν καλύτερα προς την οικονομική ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κοινωνική συνοχή. Οι νέοι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις διασφαλίζουν, ειδικότερα, ότι η δημόσια χρηματοδότηση θα βοηθήσει στην κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων για την επίτευξη σημαντικών στόχων κοινού συμφέροντος, χωρίς να προκαλείται στρέβλωση του ανταγωνισμού. Εν προκειμένω, οι κανόνες του (διευρυμένου) Γενικού Κανονισμού Απαλλαγής κατά Κατηγορία 651/2014, του Πλαισίου για την Έρευνα, την Ανάπτυξη και την Καινοτομία (Ε&Α&Κ), των Κατευθυντηρίων Γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου, καθώς και για τα ευρυζωνικά δίκτυα είναι αυτοί που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για την προώθηση της καινοτομίας και των επενδύσεων σε ολόκληρη την ΕΕ.

β) Έλεγχος των κρατικών ενισχύσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί μια φιλική προς το κλίμα και ανθεκτική αγορά ενέργειας, χωρίς άσκοπες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού

Προκειμένου να υποβοηθηθεί η μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία, ένα ακόμα σημαντικό σημείο εστίασης της πολιτικής ανταγωνισμού είναι η διασφάλιση της ορθής λειτουργίας των αγορών και η αποφυγή ανισορροπιών που μπορεί να υπάρξουν εξαιτίας της εφαρμογής κυβερνητικών μέτρων στήριξης – συμπεριλαμβανομένης της στήριξης για διευκόλυνση της πορείας προς την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, την οποία προωθούν οι Κατευθυντήριες Γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας. Από το 2016, οι παραγωγοί ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές οφείλουν να πωλούν τον ηλεκτρισμό που παράγουν απευθείας στην αγορά, ενώ δημόσια στήριξη μπορεί να παρασχεθεί μόνον υπό μορφή προσαύξησης επί της αγοραίας τιμής. Επίσης, από το 2017, τα κράτη μέλη θα πρέπει να χορηγούν ενισχύσεις λειτουργίας κατόπιν ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών.

γ) Διασφάλιση δίκαιης φορολογικής επιβάρυνσης για όλους

Τον Οκτώβριο του 2015, η Επιτροπή, κατόπιν ενδελεχών ερευνών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το Λουξεμβούργο και οι Κάτω Χώρες παρείχαν επιλεκτικά φορολογικά πλεονεκτήματα στις εταιρείες Fiat Finance and Trade και Starbucks. Και για τις δύο αυτές εταιρείες, οι αντίστοιχες εθνικές φορολογικές αρχές εξέδωσαν φορολογικές αποφάσεις με τις οποίες μειώθηκε τεχνητά ο φόρος που αυτές έπρεπε να καταβάλουν. Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, οι φορολογικές αποφάσεις δεν μπορούν να χρησιμοποιούν μεθοδολογίες, ασχέτως του πόσο πολύπλοκες είναι, για να μετατοπίζουν αθέμιτα τα κέρδη σε άλλα νομικά πρόσωπα, προκειμένου να μειώσουν τους φόρους τους οποίους καταβάλλουν οι αρχικά υπόχρεες εταιρείες. Επιπλέον, τον Δεκέμβριο του 2015, η Επιτροπή δρομολόγησε επίσημη έρευνα σχετικά με τη φορολογική μεταχείριση της McDonald’s από το Λουξεμβούργο, ενώ εξέφρασε την ανησυχία της ότι οι φορολογικές αποφάσεις ενδέχεται να περιλαμβάνουν ζητήματα σχετικά με κρατικές ενισχύσεις και όσον αφορά τις υποθέσεις της Apple στην Ιρλανδία και της Amazon στο Λουξεμβούργο. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή συνεχίζει την έρευνά της σχετικά με τις πρακτικές φορολογικών αποφάσεων που εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

δ) Στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης και ελαχιστοποίηση των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού στον τραπεζικό κλάδο

Τον Ιανουάριο του 2015, τέθηκε σε ισχύ η Οδηγία για την ανάκαμψη και εξυγίανση των τραπεζών (Bank Resolution and Recovery Directive, BRRD), με την οποία καθορίζονται οι κανόνες για την εξυγίανση των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων επενδύσεων σε όλα τα κράτη μέλη. Κρατικές ενισχύσεις προς προβληματικές τράπεζες, που κοινοποιούνται στην Επιτροπή μετά την 1η Ιανουαρίου 2015, μπορούν να χορηγούνται, μόνον εφόσον η τράπεζα τεθεί σε διαδικασία εξυγίανσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της BRRD, παράλληλα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με όσα σημειώνει η Επιτροπή στην Έκθεσή της, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις διαδραμάτισαν καίριο ρόλο για την υποστήριξη των προσπαθειών των μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών να αντιμετωπίσουν την υστέρηση κεφαλαίων που διαπιστώθηκαν από την Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ. Συγκεκριμένα, μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου του 2015, η Επιτροπή ενέκρινε μέτρα κρατικών ενισχύσεων για τις ανακεφαλαιοποιήσεις της Τράπεζας Πειραιώς και της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, κατόπιν υποβολής από τις τελευταίες σχεδίων αναδιάρθρωσης, με στόχο τη διασφάλιση της μακροχρόνιας βιωσιμότητάς τους, που θα τους επιτρέψει να εστιάσουν εκ νέου στον δανεισμό προς ελληνικές επιχειρήσεις και να στηρίξουν την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Η Έκθεση είναι δημοσιευμένη και στα ελληνικά στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σημειώνεται ότι στην ίδια ηλεκτρονική διεύθυνση είναι δημοσιευμένο και Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, με μεγαλύτερη ανάλυση των ίδιων ζητημάτων, το οποίο είναι διαθέσιμο μόνο σε τρεις γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά).

http://ec.europa.eu/competition/publications/annual_report/index.html