Έγκριση γαλλικών μέτρων για αλιείς λόγω Brexit – SA.62421, SA.62426 & SA.62427

Στις 25 Δεκεμβρίου 2020, μία ημέρα μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη Συμφωνία Εμπορίου και Συνεργασίας (ΣΕΣ) με το Ηνωμένο Βασίλειο, η Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία ενός «αποθεματικού προσαρμογής» (“Brexit Adjustment Reserve” – BAR), ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ, για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της αποχώρησης του ΗΒ από την ΕΕ.

Παράλληλα, και ενώ εξακολουθεί η νομοθετική διαδικασία, η Επιτροπή κατέστησε σαφές ότι οι κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις εφαρμόζονται πλήρως στα μέτρα στήριξης που χρηματοδοτούνται από το BAR, καθώς τα κράτη μέλη θα έχουν διακριτική ευχέρεια ως προς τον τρόπο χρήσης των πόρων.

Στο πλαίσιο αυτό, η Γαλλία κοινοποίησε στην Επιτροπή τρία καθεστώτα στήριξης του αλιευτικού τομέα που επηρεάζονται αρνητικά από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ:

α) Το πρώτο μέτρο, με συνολικό προϋπολογισμό 80 εκατ. ευρώ, στοχεύει στη μερική αντιστάθμιση του πάγιου κόστους των σκαφών που αναγκάστηκαν να παραμείνουν στο αγκυροβόλιο λόγω των μειώσεων των ποσοστώσεων που προβλέπονται στη Συμφωνία Εμπορίου και Συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και ΗΒ ή λόγω της έλλειψης πρόσβασης στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου ή άλλων τρίτων χωρών εξαιτίας του Brexit, καθώς και στην αμοιβή των μελών του πληρώματος. Το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί κατά την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως τις 30 Ιουνίου 2021 και μπορεί να παραταθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Η δημόσια στήριξη θα λάβει τη μορφή άμεσων επιχορηγήσεων προς ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στη Γαλλία στον τομέα της αλιείας. Το ποσό των εκτιμώμενων ζημιών που θα αποζημιωθούν θα υπολογιστεί βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, λαμβάνοντας υπόψη τον κύκλο εργασιών για το έτος 2019, πολλαπλασιαζόμενο με τον αριθμό ημερών κατά τις οποίες το πλοίο παραμένει στο αγκυροβόλιο, και έναν συντελεστή μείωσης των εξόδων που δεν βαρύνουν τους δικαιούχους κατά την περίοδο στο αγκυροβόλιο, ώστε να αφαιρεθεί από την αποζημίωση.

β) Το δεύτερο μέτρο, με συνολικό προϋπολογισμό 12 εκατ. ευρώ, αποσκοπεί στην αντιστάθμιση μέρους της απώλειας εσόδων που υπέστη ο γαλλικός αλιευτικός στόλος, από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Μαρτίου 2021, προκειμένου να στηριχθεί ο συγκεκριμένος τομέας. Η απώλεια εσόδων οφείλεται κυρίως στις μειώσεις των ποσοστώσεων που προβλέπονται στη ΣΕΣ, στην έλλειψη πρόσβασης στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου ή σε άλλα ύδατα τρίτων χωρών ή σε αρνητικές επιπτώσεις στα εμπορικά πρότυπα και την εφοδιαστική αλυσίδα. Η δημόσια στήριξη θα λάβει τη μορφή άμεσων επιχορηγήσεων προς ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στη Γαλλία στον τομέα της αλιείας.

γ) Το τρίτο μέτρο, με προϋπολογισμό 8 εκατ. ευρώ, αποσκοπεί στην αντιστάθμιση μέρους της απώλειας εσόδων που υπέστησαν οι Γάλλοι ιχθυοκαλλιεργητές για τους προαναφερόμενους λόγους, από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Μαρτίου 2021, προκειμένου να αυξηθεί η ανθεκτικότητα του τομέα. Η δημόσια στήριξη θα λάβει τη μορφή άμεσων επιχορηγήσεων πορος ΜΜΕ και μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη Γαλλία στον τομέα της χονδρικής και μεταποίησης ψαριών, καρκινοειδών και μαλακίων.

Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα τρία καθεστώτα ενισχύουν τη βιωσιμότητα του αλιευτικού τομέα και την ικανότητά του να προσαρμόζεται στις νέες αλιευτικές δυνατότητες και τις ευκαιρίες αγοράς που προκύπτουν μετά την αποχώρηση του ΗΒ από την ΕΕ. Επομένως, τα μέτρα αυτά διευκολύνουν την ανάπτυξη του τομέα και συμβάλλουν στον πρώτο στόχο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι δραστηριότητες αλιείας και υδατοκαλλιέργειας είναι περιβαλλοντικά βιώσιμες μακροπρόθεσμα.

Ειδικότερα, όσον αφορά το πρώτο μέτρο, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η αποζημίωση εξαρτάται από το γεγονός ότι οι ιδιοκτήτες σκαφών και οι αλιείς έχουν σταματήσει προσωρινά την αλιευτική τους δραστηριότητα για τουλάχιστον 25 ημέρες μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου 2021 και της 30ής Ιουνίου 2021. Η περίοδος αυτή μπορεί να παραταθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Εξάλλου, το μέτρο αυτό, χάρη στις μειώσεις των ποσοστώσεων που προβλέπονται στις διατάξεις της ΣΕΣ, θα συμβάλλει, επιπλέον, και στη βελτίωση του τομέα και των αποθεμάτων ιχθύων.

Αναφορικά με το δεύτερο μέτρο, η Επιτροπή σημείωσε ότι η Γαλλία θα αποζημιώσει, για περιορισμένη περίοδο (το πολύ τριών μηνών), ιδιοκτήτες σκαφών και αλιείς για την απώλεια εσόδων που σχετίζονται με το Brexit. Ένα τέτοιο μέτρο είναι απαραίτητο προκειμένου να στηριχθούν οι δικαιούχοι αμέσως μετά την εφαρμογή της ΣΕΣ για τις απώλειες που υπέστησαν τους τρεις πρώτους μήνες του 2021, κατά τη διάρκεια των οποίων συνέχισαν τις δραστηριότητές τους.

Τέλος, σε σχέση με το τρίτο μέτρο, η Επιτροπή διαπίστωσε, επίσης, ότι η Γαλλία θα αποζημιώσει, για περιορισμένη περίοδο (το πολύ τριών μηνών), τους ιχθυοκαλλιεργητές που εξαρτώνται από την πρώτη ύλη που δεν μπορούν πλέον να προμηθεύονται λόγω της έλλειψης εφοδιασμού που προκαλείται από το Brexit. Ένα τέτοιο μέτρο είναι κατάλληλο, προκειμένου να διευκολυνθεί η ομαλή μετάβαση κατά το χρονικό διάστημα που απαιτείται για τέτοιες εταιρίες να βρουν εναλλακτικούς προμηθευτές ή να εφαρμόσουν άλλα διαρθρωτικά μέτρα. Ειδικότερα, ένα τέτοιο μέτρο δικαιολογείται κατ’ εξαίρεση για τους τρεις πρώτους μήνες του 2021, αμέσως μετά το Brexit και την εφαρμογή της ΣΕΣ.

Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα προαναφερόμενα μέτρα αποτελούν κατάλληλη μορφή στήριξης για να διευκολυνθεί η ομαλή μετάβαση μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ και στοχεύουν στη στήριξη του γαλλικού αλιευτικού τομέα κατά τη διάρκεια του χρόνου που απαιτείται για να προσαρμοστούν οι συμμετέχοντες στην αγορά στις μεταβαλλόμενες συνθήκες και δεν οδηγούν σε υπεραντιστάθμιση. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ενέκρινε τα επίμαχα μέτρα σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Γραμμές για την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια 2008.

Σημειώνεται ότι πρόκειται για τα πρώτα μέτρα στήριξης που ενέκρινε η Επιτροπή στο πλαίσιο διοργανικών συζητήσεων σχετικά με το προτεινόμενο «αποθεματικό προσαρμογής» (BAR) λόγω Brexit.

Η μη εμπιστευτική έκδοση της απόφασης θα δημοσιευθεί με τους αριθμούς υπόθεσης SA.62421, SA.62426 & SA.62427 (2021) στο Μητρώο Κρατικών Ενισχύσεων στον ιστότοπο της ΓΔ Ανταγωνισμού της Επιτροπής, αφού διευθετηθούν τυχόν ζητήματα περί απορρήτου.

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_21_1921