Δημόσια διαβούλευση για νέο Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων

Η Επιτροπή ανακοίνωσε την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με τη θέσπιση ενός νέου Πλαισίου Κρατικών Ενισχύσεων για τη στήριξη της συμφωνίας για καθαρή βιομηχανία. Στο πλαίσιο αυτό, κάλεσε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους.

Το Πλαίσιο θα συνοδεύσει τη Συμφωνία για καθαρή βιομηχανία, καθορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη μπορούν να σχεδιάζουν μέτρα κρατικών ενισχύσεων για τη στήριξη των στόχων της. Για τον σχεδιασμό του νέου Πλαισίου, σημαντική υπήρξε η εμπειρία από τις μεταβατικές διατάξεις του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης 2023, δηλαδή τα Κεφάλαια 2.5., 2.6. και 2.8. Το νέο Πλαίσιο αναμένεται να αντικαταστήσει το ΠΠΚΜ 2023 και να ισχύσει έως την 31η Δεκεμβρίου 2030. Έτσι, αναμένεται να προσφέρει μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα σχεδιασμού για τα κράτη μέλη, προβλεψιμότητα των επενδύσεων και βεβαιότητα για τις επιχειρήσεις. Παράλληλα, θα προωθήσει την απλοποίηση ορισμένων τυπικών απαιτήσεων, όπως η υποχρεωτική διαδικασία υποβολής προσφορών.

Το νέο Πλαίσιο περιλαμβάνει διατάξεις για τα ακόλουθα μέτρα κρατικών ενισχύσεων:

1. Μέτρα για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των ΑΠΕ: Τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να θεσπίζουν καθεστώτα για επενδύσεις σε ΑΠΕ και σε αποθήκευση ενέργειας με απλουστευμένες διαδικασίες υποβολής προσφορών που μπορούν να εφαρμοστούν γρήγορα, ενώ παράλληλα θα περιλαμβάνουν επαρκείς διασφαλίσεις για την προστασία των ισότιμων όρων ανταγωνισμού. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να σχεδιάσουν καθεστώτα για συγκεκριμένες τεχνολογίες, βάσει του ιδιαίτερου εθνικού ενεργειακού τους μείγματος και θα είναι σε θέση να χορηγούν ενισχύσεις για λιγότερο ώριμες τεχνολογίες, όπως το ανανεώσιμο υδρογόνο, στο πλαίσιο απλουστευμένης διαδικασίας, χωρίς υποβολή προσφορών. Πάντως, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα επιλέξιμα έργα υλοποιούνται εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος. Η πρόταση περιλαμβάνει, επίσης, ειδικές διευκολύνσεις όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για μηχανισμούς ευελιξίας και δυναμικότητας χωρίς ορυκτά καύσιμα.
2. Μέτρα για τη διευκόλυνση της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας: Τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να στηρίξουν επενδύσεις σε όλες τις σχετικές τεχνολογίες που οδηγούν στην απεξάρτηση από τον άνθρακα. Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούν να θεσπίζουν είτε καθεστώτα είτε ad hoc ενισχύσεις. Για τα πολύ μεγάλα έργα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι η κρατική χρηματοδότηση δεν υπερβαίνει το χρηματοδοτικό έλλειμμα και ότι τα επιλέξιμα έργα υλοποιούνται εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος.
3. Μέτρα που διασφαλίζουν επαρκή παραγωγική ικανότητα στον τομέα των καθαρών τεχνολογιών: Το νέο Πλαίσιο θα επιτρέπει τη στήριξη για την παραγωγή ορισμένων ειδών εξοπλισμού καθαρής τεχνολογίας, μεταξύ των οποίων: μπαταρίες, ηλιακούς συλλέκτες, ανεμογεννήτριες, αντλίες θερμότητας, ηλεκτρολυτικές κυψέλες και χρήση και αποθήκευση άνθρακα. Το ίδιο ισχύει και για τα βασικά κατασκευαστικά στοιχεία και τις κρίσιμες πρώτες ύλες που απαιτούνται για την παραγωγή του εν λόγω εξοπλισμού. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να θεσπίζουν καθεστώτα ενισχύσεων για τη στήριξη των αναγκαίων επενδύσεων εντός ορισμένων ορίων, με πριμοδότηση των περιοχών που είναι επιλέξιμες για ενισχύσεις λόγω των μειονεκτικών χαρακτηριστικών της οικονομίας τους. Με την επιφύλαξη αυστηρών διασφαλίσεων, τα κράτη μέλη θα μπορούν, επίσης, να παρέχουν υψηλότερα ποσά ενίσχυσης, ώστε να αντιστοιχούν στο επίπεδο στήριξης που προσφέρεται σε τρίτες χώρες για ένα συγκεκριμένο έργο, προκειμένου να αποφεύγεται η εκτροπή τέτοιων επενδύσεων από την Ευρώπη.
4. Μέτρα για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου των ιδιωτικών επενδύσεων: Τα κράτη μέλη θα μπορούν να θεσπίσουν μέτρα για τη μείωση των κινδύνων που συνδέονται με τις ιδιωτικές επενδύσεις σε ΑΠΕ, καθώς και για την απεξάρτηση της βιομηχανίας από τον άνθρακα, την παραγωγική ικανότητα σε καθαρές τεχνολογίες και σε ορισμένες ενεργειακές υποδομές.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να συμμετάσχουν στη διαβούλευση έως τις 25 Απριλίου 2025. Το νέο Πλαίσιο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και εγκριθεί έως τον Ιούνιο του 2025.