Η Επιτροπή κατέληξε ότι η AWSA, που είναι η παραχωρησιούχος του πολωνικού αυτοκινητοδρόμου Α2, έλαβε μεγαλύτερη αποζημίωση από την αναλογούσα, λόγω τροποποίησης της σχετικής νομοθεσίας για τους αυτοκινητοδρόμους με διόδια, που συνιστά παράνομη και ασυμβίβαστη κρατική ενίσχυση, οπότε η AWSA υποχρεούται να επιστρέψει περίπου 210 εκατ. € στο πολωνικό κράτος
Επιστροφή 210 εκατ. € από παραχωρησιούχο πολωνικού αυτοκινητοδρόμου – SA.35356
Τον Αύγουστο του 2012, οι πολωνικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι είχαν καταβάλει μεγαλύτερη από την αναλογούσα αποζημίωση στην εταιρεία Autostrada Wielkopolska S.A. (AWSA) για τις ζημίες που θα υφίστατο λόγω τροποποίησης στην εθνική νομοθεσία σχετικά με τους αυτοκινητοδρόμους με διόδια. Η καταβληθείσα αποζημίωση κάλυπτε την περίοδο από την 1η Σεπτεμβρίου 2005 έως και την 30ή Ιουνίου 2011.
Συγκεκριμένα, η αποζημίωση χορηγούνταν λόγω τροποποίησης το 2005 στην πολωνική νομοθεσία, η οποία αφορούσε την εξαίρεση των βαρέων φορτηγών οχημάτων που έφεραν έγκυρο αυτοκόλλητο (βινιέτα) από την καταβολή του αντιτίμου των διοδίων στους αυτοκινητοδρόμους. Με βάση την προηγούμενη νομοθεσία, το βαρέα φορτηγά οχήματα υποχρεούνταν να πληρώνουν τόσο το αντίτιμο των διοδίων όσο και ένα πάγιο τέλος για την προμήθεια του αυτοκόλλητου-βινιέτας. Μετά την τροποποίηση, δεν ίσχυε πλέον αυτή η διπλή επιβάρυνση των βαρέων φορτηγών οχημάτων, η οποία παραβίαζε και τους ενωσιακούς κανόνες περί μεταφορών (Οδηγία 1999/62/ΕΚ). Ταυτόχρονα με την τροποποίηση αυτή, οι πολωνικές αρχές αποφάσισαν να αποζημιώσουν τους παραχωρησιούχους των αυτοκινητοδρόμων για τη συνεπακόλουθη απώλεια που θα υφίσταντο αυτοί στα έσοδά τους. Το ύψος της αποζημίωσης συμφωνήθηκε με κάθε παραχωρησιούχο ξεχωριστά.
Στην περίπτωση της AWSA, οι όροι της αποζημίωσης περιλαμβάνονταν σε ένα παράρτημα της αρχικής σύμβασης παραχώρησης με το πολωνικό κράτος. Παρ’ όλ’ αυτά, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι, κατά την εφαρμογή της μεθόδου υπολογισμού που προβλεπόταν στη σύμβαση, χρησιμοποιούνταν μία παρωχημένη κυκλοφοριακή μελέτη του 1999, αντί να χρησιμοποιείται η πλέον επικαιροποιημένη μελέτη του 2004. Η προγενέστερη αυτή μελέτη βασιζόταν σε εκτιμήσεις για υψηλότερα επίπεδα κυκλοφορίας και εσόδων και, για τον λόγο αυτόν, κατέληγε σε υψηλότερα ποσοστά κερδοφορίας.
Η Επιτροπή κίνησε την επίσημη διαδικασία έρευνας τον Ιούνιο του 2014 και επιβεβαίωσε ότι η AWSA είχε δικαίωμα να λάβει αποζημίωση, με βάση τη σύμβαση παραχώρησης με το πολωνικό κράτος, προκειμένου να ανακτήσει τα επίπεδα κερδοφορίας της που θα είχε, εάν δεν τροποποιούνταν ο πολωνικός νόμος το 2005.
Από την άλλη, όμως, η Επιτροπή κατέληξε ότι οι πολωνικές αρχές είχαν βασισθεί σε παρωχημένα στοιχεία του 1999. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα την υπερεκτίμηση των εσόδων που θα είχε η AWSA, εάν δεν εξαιρούνταν τα βαρέα φορτηγά οχήματα από την καταβολή του αντιτίμου των διοδίων. Η διαφορά μεταξύ της αποζημίωσης που πράγματι καταβλήθηκε και εκείνης που έπρεπε να καταβληθεί βάσει της εκτίμησης των επικαιροποιημένων στοιχείων του 2004 συνιστά ένα αδικαιολόγητο οικονομικό πλεονέκτημα προς την AWSA, κατά παράβαση των ενωσιακών κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Τούτο, διότι η αποζημίωση που καταβλήθηκε στην AWSA υπερέβη το αναγκαίο για την κάλυψη των επιπτώσεων από τη νομοθετική τροποποίηση του 2005 ποσό και βελτίωσε υπέρμετρα την οικονομική κατάσταση της παραχωρησιούχου. Για τον λόγο αυτόν, η AWSA οφείλει να επιστρέψει στο πολωνικό κράτος το ποσό των 210 εκατ. € περίπου, πλέον τόκων.
Η μη εμπιστευτική έκδοση των αποφάσεων θα δημοσιευθεί με τον αριθμό υπόθεσης SA.35356 στο Μητρώο Κρατικών Ενισχύσεων στον ιστότοπο της ΓΔ Ανταγωνισμού, αφού διευθετηθούν τυχόν ζητήματα περί απορρήτου.