Περιφερειακές ενισχύσεις προς μεγάλα επενδυτικά σχέδια

Την 16.09.2009 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα ΕΕ (ΕΕ 2009 C 223/3) Ανακοίνωση της Επιτροπής, στην οποία περιγράφονται τα κριτήρια που θα εφαρμόζει η Επιτροπή για την αναλυτική αξιολόγηση περιφερειακών ενισχύσεων προς μεγάλα επενδυτικά σχέδια.

Οι Κατευθυντήριες Γραμμές για τις Περιφερειακές Ενισχύσεις (ΚΓΠΕ) προβλέπουν ειδικούς κανόνες για τις ενισχύσεις προς μεγάλα επενδυτικά σχέδια. Συγκεκριμένα, προβλέπουν την αυτόματη, προοδευτική αποκλιμάκωση των ανώτατων ορίων για περιφερειακές ενισχύσεις προοριζόμενες για τέτοια μεγάλα επενδυτικά σχέδια, με σκοπό να περιορισθούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού σε επίπεδα που μπορεί γενικά να θεωρηθεί ότι αντισταθμίζονται από τα οφέλη που αποφέρουν οι ενισχύσεις από άποψη ανάπτυξης των υπόψη περιφερειών. Επιπλέον, τα κράτη μέλη πρέπει να κοινοποιούν μεμονωμένα τις ενισχύσεις για επενδυτικά σχέδια εάν οι προτεινόμενες ενισχύσεις υπερβαίνουν το ανώτατο επιτρεπόμενο ποσό ενίσχυσης που μπορεί να χορηγηθεί για επενδύσεις με επιλέξιμες δαπάνες ύψους 100 εκατ. ευρώ βάσει των ισχυόντων κανόνων (όριο κοινοποίησης). Σε σχέση με τις εν λόγω κοινοποιούμενες περιπτώσεις, η Επιτροπή ελέγχει ιδίως τις εντάσεις ενίσχυσης, το κατά πόσον συμβιβάζονται με τα γενικά κριτήρια των ΚΓΠΕ και αν οι κοινοποιούμενες επενδύσεις αντιπροσωπεύουν μείζονα αύξηση της παραγωγικής ικανότητας και ταυτόχρονα αφορούν υποτονική ή ακόμη και παρακμάζουσα αγορά ή αν ωφελούν επιχειρήσεις που κατέχουν μεγάλα μερίδια αγοράς.

Παρά την αυτόματη αποκλιμάκωση, ορισμένα μεγάλα ποσά περιφερειακών ενισχύσεων για μεγάλα επενδυτικά σχέδια μπορούν να επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό το εμπόριο και να οδηγήσουν σε ουσιώδεις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Προς τούτο, παλαιότερη πολιτική της Επιτροπής ήταν να μην εγκρίνει ενισχύσεις για μεγάλα επενδυτικά σχέδια που υπερέβαιναν κάποια όρια.

Ωστόσο, με τις τρέχουσες ΚΓΠΕ, η Επιτροπή επέλεξε μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση που παρέχει την δυνατότητα να ληφθούν υπόψη, με όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένο τρόπο, η συνοχή και άλλα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από τέτοια σχέδια. Τα οφέλη αυτά, όμως, πρέπει να σταθμιστούν έναντι των τυχόν αρνητικών συνεπειών για το εμπόριο και τον ανταγωνισμό, που θα πρέπει επίσης να διαπιστωθούν με όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένο τρόπο. Ως εκ τούτου, η παρ. 68 των ΚΓΠΕ προβλέπει ότι η Επιτροπή θα κινεί επίσημη διαδικασία έρευνας δυνάμει του άρθρου 88 παρ. 2 της ΣυνθΕΚ για περιπτώσεις που υπερβαίνουν το όριο κοινοποίησης και πληρούν τουλάχιστον το ένα από τα δύο κριτήρια της παραγράφου 68 στοιχεία α’ και β’ των ΚΓΠΕ.

Για την ανάλυση αυτών των ενισχύσεων η Επιτροπή από την μια θα αξιολογεί τις θετικές επιπτώσεις της ενίσχυσης (ύπαρξη δυσλειτουργιών της αγοράς, δημιουργία κινήτρων κλπ) και από την άλλη τις αρνητικές επιπτώσεις (π.χ. πιθανότητα στρέβλωσης του ανταγωνισμού).

Αφού διαπιστώσει ότι η ενίσχυση είναι απαραίτητη ως κίνητρο για την πραγματοποίηση της επένδυσης στην υπόψη περιφέρεια, η Επιτροπή θα σταθμίζει τις θετικές και αρνητικές επιπτώσεις της περιφερειακής ενίσχυσης προς ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο. Θα εξετάζεται προσεκτικά η συνολική επίπτωση της ενίσχυσης όσον αφορά την συνοχή εντός της Κοινότητας. Η Επιτροπή δεν θα εφαρμόζει μηχανικά τα κριτήρια που θέτει η παρούσα Ανακοίνωση, αλλά θα προβαίνει σε συνολική αξιολόγηση της σχετικής σημασίας τους. Στο πλαίσιο της στάθμισης αρνητικών και θετικών συνεπειών, κανένα επιμέρους στοιχείο δεν είναι καθοριστικής σημασίας και κανένα σύνολο στοιχείων δεν μπορεί να θεωρηθεί από μόνο του ως επαρκές για να διασφαλίσει τη συμβατότητα του υπό εξέταση μέτρου.

Τέλος, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει να εγκρίνει την ενίσχυση, να θέσει όρους για την χορήγησή της ή να την απαγορεύσει. Εάν εκδώσει απόφαση έγκρισης υπό όρους, δύναται να θέσει όρους με σκοπό τον περιορισμό της δυνητικής στρέβλωσης του ανταγωνισμού και την εξασφάλιση της αναλογικότητας. Συγκεκριμένα, δύναται να μειώσει το κοινοποιηθέν ποσό ενίσχυσης ή την κοινοποιηθείσα ένταση ενίσχυσης σε επίπεδο που θεωρείται αναλογικό και ως εκ τούτου συμβατό με την κοινή αγορά.

Το πλήρες κείμενο της Ανακοίνωσης της Επιτροπής είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2009:223:0003:0010:EL:PDF