Έγκριση ΣΕΚΕΕ για μικροηλεκτρονική και τεχνολογίες επικοινωνίας

Δεκατέσσερα κράτη μέλη (Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Μάλτα, Ολλανδία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Τσεχία και Φινλανδία) υπέβαλαν στην Επιτροπή το σχέδιο για τη δημιουργία ενός έργου με την ονομασία IPCEI ME/CT, το οποίο αποτελεί συνέχεια του ερευνητικού έργου IPCEI που είχε εγκριθεί από την Επιτροπή το 2018, με τις αποφάσεις SA.46705 (Γαλλία), SA.46578 (Γερμανία), SA.46590 (Ηνωμένο Βασίλειο) και SA.46595 (Ιταλία).

Το σχέδιο αυτό αποσκοπεί στην προώθηση της έρευνας, της καινοτομίας και, για πρώτη φορά, της βιομηχανικής ανάπτυξης στους τομείς της μικροηλεκτρονικής και των τεχνολογιών επικοινωνίας στην Ευρώπη. Αυτή η ανάπτυξη θα αφορά ολόκληρη τη σχετική αλυσίδα αξίας, δηλαδή από τις πρώτες ύλες και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται έως τα σχέδια των κυκλωμάτων (τσιπ) και τις διαδικασίες κατασκευής.

Τα παραπάνω κράτη μέλη πρόκειται να χρηματοδοτήσουν το έργο, με συνολικά 8.100.000.000 ευρώ, ενώ προβλέπεται και ιδιωτική χρηματοδότηση ύψους 13.700.000.000 ευρώ. Στο πλαίσιο του IPCEI ME/CT, 56 εταιρείες από όλη την Ευρώπη, μεταξύ αυτών μικρομεσαίες και νεοφυείς επιχειρήσεις, πρόκειται να αναλάβουν συνολικά 68 έργα, με πάνω από 180 προβλεπόμενες διασυνοριακές συνεργασίες. Στο έργο αναμένεται να συμβάλουν περισσότεροι από 30 άμεσοι συνεργάτες, μεταξύ των οποίων πανεπιστήμια, ερευνητικοί οργανισμοί και εταιρείες που βρίσκονται σε πέντε επιπλέον κράτη μέλη (Βέλγιο, Λετονία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Σλοβενία) και στη Νορβηγία, καθώς επίσης και περισσότεροι από 600 έμμεσοι συνεργάτες.

Εκτιμάται ότι τα έργα θα συμβάλουν στον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό της ΕΕ, μέσω: α) της δημιουργίας καινοτόμων λύσεων μικροηλεκτρονικής και επικοινωνιών και β) της ανάπτυξης ενεργειακά αποδοτικών και χαμηλής κατανάλωσης ηλεκτρονικών συστημάτων και μεθόδων κατασκευής. Τα προϊόντα που θα προκύψουν από τα επιμέρους έργα θα συμβάλουν σε μία σειρά τομέων τεχνολογιών αιχμής, όπως οι επικοινωνίες με συστήματα 5G και 6G, η αυτόνομη οδήγηση, η τεχνητή νοημοσύνη και η κβαντική πληροφορική. Περαιτέρω, ιδιαίτερα οφέλη αναμένεται να αποκομίσουν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, διανομή και χρήση πράσινης ενέργειας.

Τα πρώτα νέα προϊόντα εκτιμάται ότι θα εισαχθούν στην αγορά ήδη από το 2025 και η ολοκλήρωση του συνολικού έργου προγραμματίζεται για το 2032, με χρονοδιαγράμματα που ποικίλλουν ανάλογα με την ανάπτυξη του κάθε έργου και τις εμπλεκόμενες εταιρείες. Το έργο αναμένεται να δημιουργήσει περίπου 8.700 άμεσες θέσεις εργασίας και πολύ περισσότερες έμμεσες.

Η Επιτροπή έκρινε το έργο συμβατό με τις Κατευθυντήριες Γραμμές 2021 για την προώθηση της υλοποίησης Σημαντικών Έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος. Επεσήμανε αρχικώς ότι, βάσει των Κατευθυντηρίων Γραμμών 2021, σε περιπτώσεις όπου ιδιωτικές πρωτοβουλίες που υποστηρίζουν την πρωτοποριακή καινοτομία δεν υλοποιούνται, λόγω των σημαντικών κινδύνων που συνεπάγονται τα έργα αυτά, οι κανόνες για τα Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος επιτρέπουν στα κράτη μέλη να καλύψουν, από κοινού, το χρηματοδοτικό κενό, ώστε να ξεπεραστούν αυτές οι σημαντικές αδυναμίες της αγοράς. Ταυτόχρονα, οι σχετικοί κανόνες διασφαλίζουν ότι η οικονομία της ΕΕ στο σύνολό της επωφελείται από τις υποστηριζόμενες επενδύσεις και περιορίζουν τις πιθανές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.

Κατόπιν, υπήγαγε το υπό κρίση σχέδιο στους σχετικούς κανόνες και διαπίστωσε ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται από τις Κατευθυντήριες Γραμμές 2021 για τους ακόλουθους λόγους: α) συμβάλλει άμεσα στην επίτευξη πολλών στόχων της ΕΕ που μπορούν να καταστήσουν την ευρωπαϊκή οικονομία πράσινη, ψηφιακή, ασφαλέστερη, ανθεκτική και κυρίαρχη και, ως εκ τούτου, είναι σύμφωνο με βασικές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, όπως η ψηφιακή δεκαετία της Ευρώπης 2030 και η ευρωπαϊκή πράσινη συμφωνία, β) τα 68 έργα που εντάσσονται στο σχέδιο είναι ιδιαίτερα φιλόδοξα, καθώς στοχεύουν στην ανάπτυξη τεχνολογιών που υπερβαίνουν τα σημερινά δεδομένα της αγοράς και θα επιτρέψουν σημαντικές βελτιώσεις, ιδίως στους τομείς των αισθητήρων, των επεξεργαστών υψηλών επιδόσεων, των μικροεπεξεργαστών, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, των ενεργοποιητών (actuators) και των μέσων επικοινωνίας για την ασφαλή ανταλλαγή δεδομένων, γ) η κρατική στήριξη είναι απαραίτητη για να δοθούν κίνητρα σε ιδιωτικές εταιρείες, ώστε να πραγματοποιήσουν επενδύσεις, ακριβώς διότι η φύση του έργου ενέχει σημαντικούς τεχνολογικούς και οικονομικούς κινδύνους που ενδέχεται να αποθαρρύνουν τη συμμετοχή ιδιωτών, εάν δεν συνοδεύονται από κρατικούς πόρους, δ) οι ενισχύσεις προς μεμονωμένες επιχειρήσεις περιορίζονται στο αναγκαίο, αναλογικό μέτρο και δεν στρεβλώνουν αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό, καθώς τα συνολικά μέγιστα ποσά ενίσχυσης είναι σύμφωνα με το επιλέξιμο κόστος των έργων και με τα χρηματοδοτικά κενά τους, ε) σε περίπτωση που τα επιμέρους έργα αποδειχθούν πολύ επιτυχημένα, τα συμμετέχοντα κράτη θα λάβουν πρόσθετα έσοδα και οι συμμετέχουσες εταιρείες θα επιστρέψουν μέρος των ενισχύσεων που έλαβαν από το εκάστοτε κράτος μέλος, μέσω ενός προβλεπόμενου στο σχέδιο μηχανισμού επιστροφής, στ) τα αποτελέσματα του όλου έργου θα κοινοποιηθούν ευρέως από τις συμμετέχουσες εταιρείες στην ευρωπαϊκή επιστημονική και βιομηχανική κοινότητα, μεταξύ άλλων μέσω συνεδρίων, δημοσιεύσεων, πρόσβασης σε πιλοτικές και παραγωγικές εγκαταστάσεις και αδειοδότησης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, γεγονός που καθιστά σαφείς τις θετικές δευτερογενείς συνέπειες του έργου για ολόκληρη την Ευρώπη.

Στη βάση αυτή, η Επιτροπή ενέκρινε το IPCEI ME/CT, ως Σημαντικό Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος.

Οι μη εμπιστευτικές εκδόσεις των αποφάσεων θα δημοσιευτούν με τους αριθμούς υποθέσεων SA.101202 (Αυστρία), SA.101193 (Γαλλία), SA.101129 (Γερμανία), SA.101210 (Ελλάδα), SA.101151 (Ιρλανδία), SA.101150 (Ισπανία), SA.101186 (Ιταλία), SA.101201 (Μάλτα), SA.101171 (Ολλανδία), SA.101175 (Πολωνία), SA.101192 (Ρουμανία), SA.101200 (Σλοβακία), SA.101141 (Τσεχία), SA.101143 (Φινλανδία) στο Μητρώο Κρατικών Ενισχύσεων στον ιστότοπο της ΓΔ Ανταγωνισμού της Επιτροπής, αφού διευθετηθούν τυχόν ζητήματα περί απορρήτου

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_23_3087