Νέο πακέτο βιομηχανικής πολιτικής της Επιτροπής

Το νέο πακέτο βιομηχανικής πολιτικής που εξέδωσε η Επιτροπή στοχεύει στην προώθηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης και της στρατηγικής της αυτονομίας κατά την εν εξελίξει διττή οικολογική και ψηφιακή μετάβαση της βιομηχανίας, βάσει των ευρωπαϊκών αξιών καθώς και των κοινωνικών παραδόσεων της αγοράς.

Αναλυτικότερα, το εν λόγω πακέτο αποτελείται από τις εξής Ανακοινώσεις της Επιτροπής:

• Ανακοίνωση για μια νέα βιομηχανική στρατηγική 2020 (COM/2020/102 τελικό)

Μια νέα βιομηχανική στρατηγική θα συμβάλει στην υλοποίηση τριών βασικών προτεραιοτήτων: διατήρηση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και ισότιμων όρων ανταγωνισμού, μετάβαση της Ευρώπης προς την κλιματική ουδετερότητα (μηδενικές εκπομπές αερίων του άνθρακα) έως το 2050 και εξασφάλιση της ψηφιακής πρωτοκαθεδρίας της Ευρώπης.

Η Στρατηγική αυτή καθορίζει τους βασικούς μοχλούς του βιομηχανικού μετασχηματισμού της Ευρώπης και προτείνει ένα ολοκληρωμένο σύνολο μελλοντικών δράσεων, όπως:

1. Ένα σχέδιο δράσης για την πνευματική ιδιοκτησία για τη διατήρηση της τεχνολογικής κυριαρχίας, την προώθηση των όρων ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, την καλύτερη καταπολέμηση της κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας και την προσαρμογή του νομικού πλαισίου στις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις.

2. Συνεχιζόμενη αναθεώρηση των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της συνεχιζόμενης αξιολόγησης του ελέγχου των συγκεντρώσεων και του ελέγχου καταλληλότητας των Κατευθυντήριων Γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι κανόνες είναι κατάλληλοι για μια οικονομία που αλλάζει γρήγορα και γίνεται πιο ψηφιακή και πράσινη.

3. Έκδοση μίας Λευκής Βίβλου, έως τα μέσα του 2020, για την αντιμετώπιση των στρεβλωτικών επιπτώσεων που προκαλούνται από τις ξένες επιδοτήσεις στην ενιαία αγορά και για την αντιμετώπιση της ξένης πρόσβασης στις δημόσιες συμβάσεις της ΕΕ και τη χρηματοδότηση της ΕΕ.

4. Ολοκληρωμένα μέτρα για τον εκσυγχρονισμό και την απεμπλοκή των βιομηχανιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την υποστήριξη βιομηχανιών βιώσιμης και έξυπνης κινητικότητας, την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης, την ενίσχυση των τρεχόντων εργαλείων διαρροής άνθρακα και την εξασφάλιση επαρκούς και συνεχούς παροχής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε ανταγωνιστικές τιμές.

5. Ενίσχυση της βιομηχανικής και στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης με την εξασφάλιση του εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών μέσω ενός σχεδίου δράσης για τις πρώτες ύλες και τα φαρμακευτικά προϊόντα που βασίζεται σε μια νέα φαρμακευτική στρατηγική της ΕΕ και με την υποστήριξη της ανάπτυξης στρατηγικών ψηφιακών υποδομών και τεχνολογιών.

6. Μια ευρωπαϊκή συμμαχία “καθαρού υδρογόνου” η οποία προωθεί τη συνεργασία των επενδυτών με κυβερνητικούς, θεσμικούς και βιομηχανικούς εταίρους. Η συμμαχία θα αξιοποιήσει το υφιστάμενο έργο για τον προσδιορισμό των τεχνολογικών αναγκών, των επενδυτικών ευκαιριών και των ρυθμιστικών φραγμών και διευκολυντικών παραγόντων. Στις μελλοντικές συμμαχίες συγκαταλέγονται επίσης βιομηχανίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, βιομηχανικά υπολογιστικά νέφη και πλατφόρμες, και πρώτες ύλες.

7. Περαιτέρω νομοθεσία και καθοδήγηση σχετικά με τις πράσινες δημόσιες συμβάσεις.

8. Νέα εστίαση στην καινοτομία, τις επενδύσεις και τις δεξιότητες.

Εκτός από ένα ολοκληρωμένο σύνολο δράσεων, η Επιτροπή θα αναλύσει συστηματικά τους κινδύνους και τις ανάγκες διαφορετικών βιομηχανικών οικοσυστημάτων. Κατά την ανάλυση αυτή, η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με ένα ανοιχτό βιομηχανικό φόρουμ, το οποίο θα συσταθεί έως τον Σεπτέμβριο του 2020. Θα αποτελείται από εκπροσώπους της βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, των μεγάλων εταιρειών, των κοινωνικών εταίρων, των ερευνητών, καθώς και των κρατών μελών και από θεσμικά όργανα της ΕΕ. Όπου απαιτείται, οι εμπειρογνώμονες από συγκεκριμένους τομείς θα κληθούν να μοιραστούν τις γνώσεις τους.

• Ανακοίνωση για μία ειδική Στρατηγική για τις ΜΜΕ για μια βιώσιμη και ψηφιακή Ευρώπη 2020 (COM/2020/103 τελικό)

Οι ΜΜΕ διαδραματίζουν βασικό ρόλο στον βιομηχανικό ιστό της Ευρώπης, παρέχοντας δύο στις τρεις θέσεις εργασίας, ενώ είναι απαραίτητες και για την επιτυχία της νέας βιομηχανικής προσέγγισης της Επιτροπής. Η ειδική Στρατηγική για τις ΜΜΕ που θέσπισε η Επιτροπή στοχεύει να βοηθήσει τις ΜΜΕ να ηγηθούν της διττής μετάβασης της βιομηχανίας.

Προς τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή θα αναβαθμίσει το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Επιχειρήσεων με ειδικούς συμβούλους αειφορίας, ώστε να προωθήσουν επενδύσεις σε διεργασίες και υποδομές που είναι πιο αποδοτικές ως προς τη χρήση των πόρων και περισσότερο κυκλικές, εντοπίζοντας κατάλληλους εμπορικούς εταίρους και ενθαρρύνοντας τη συνεργασία ομοτίμων.. Θα επεκτείνει, επίσης, τους κόμβους ψηφιακής καινοτομίας, σε συνάρτηση με την πρωτοβουλία «Startup Europe» και το δίκτυο EEN, σε κάθε περιοχή της Ευρώπης για να δώσει τη δυνατότητα στις ΜΜΕ να ενσωματώσουν τις ψηφιακές καινοτομίες. Η Επιτροπή θα δρομολογήσει, ακόμη, ένα πρόγραμμα για «ψηφιακούς εθελοντές», το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα σε προσοντούχους νέους και πεπειραμένους ηλικιωμένους να μοιραστούν τις ψηφιακές τους ικανότητες με παραδοσιακές επιχειρήσεις.

Προκειμένου να διευκολυνθεί η λειτουργία των ΜΜΕ στην ενιαία αγορά και πέραν αυτής, η Επιτροπή προτείνει δράσεις για την άρση κανονιστικών και πρακτικών εμποδίων στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Μεταξύ αυτών, η Επιτροπή εντείνει τις προσπάθειές της για να εξασφαλίσει την έγκαιρη πληρωμή, ιδίως μέσω ενός νέου εικονικού Παρατηρητηρίου, καθώς και μέσω εργαλείων εναλλακτικής επίλυσης διαφορών. Για να προσελκύσει τις ΜΜΕ στην Ευρώπη, η Επιτροπή θα θεσπίσει ένα Ταμείο Αρχικών Δημόσιων Προσφορών για ΜΜΕ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας InvestEU. Παράλληλα, η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη τα οποία, βάσει ενός προτύπου εθνικών αρχών της ΕΕ, θα υιοθετήσουν βέλτιστες πρακτικές για την επιτάχυνση της ανάπτυξης ΜΜΕ υψηλής τεχνολογίας και νεοσύστατων επιχειρήσεων. Στόχος είναι να καταστεί η Ευρώπη το ιδανικότερο μέρος για την έναρξη και ανάπτυξη μιας επιχείρησης. Τέλος, η Επιτροπή θα ενισχύσει τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, ενθαρρύνοντας τις επενδύσεις σε εταιρείες και κεφάλαια υπό την ηγεσία των γυναικών.

Όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις προς ΜΜΕ, η Επιτροπή θα απλουστεύσει και θα επανεξετάσει τους σχετικούς ενωσιακούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις έως το τέλος του 2021, προκειμένου να εξασφαλίσει ότι εξακολουθούν να εξυπηρετούν τον επιδιωκόμενο σκοπό. Κατά την επανεξέταση, η Επιτροπή θα μεριμνήσει ώστε οι κανόνες να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των ΜΜΕ σε σημαντικά σχέδια κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.

Προκειμένου να διασφαλιστεί η πολιτική δέσμευση για αυτά τα μέτρα, ένας ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ για τις ΜΜΕ θα εγγυηθεί στενή συνεργασία και συντονισμό με τα κράτη μέλη της ΕΕ μέσω εθνικών απεσταλμένων για τις ΜΜΕ, καθώς και με περιφερειακές και τοπικές αρχές.

• Ανακοίνωση για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των φραγμών στην ενιαία αγορά (COM/2020/93 τελικό)

Η ενιαία αγορά αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ευρώπης, καθώς τονώνει τον ανταγωνισμό και το εμπόριο εντός της ΕΕ και προσφέρεις στις ευρωπαϊκές εταιρίες το κίνητρο που χρειάζονται για να γίνουν ηγέτες στην παγκόσμια σκηνή. Παράλληλα, παρέχει στους πολίτες της ΕΕ μια ευρύτερη επιλογή αγαθών και υπηρεσιών και περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης και επιχειρηματικότητας.

Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες που τους εμποδίζουν να εκμεταλλευθούν πλήρως το δυναμικό της ενιαίας αγοράς. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η άρση αυτών των εμποδίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε κέρδος έως και 713 δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Η Έκθεση για τις επιδόσεις της ενιαίας αγοράς 2019 (SWD (2019) 444 final) προσδιορίζει ένα ευρύ φάσμα φραγμών στην ενιαία αγορά, λαμβάνοντας υπόψη την προοπτική των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και καταναλωτών και επισημαίνει ότι οι βασικές αιτίες τέτοιων εμποδίων είναι οι περιοριστικοί και περίπλοκοι εθνικοί κανόνες, οι περιορισμένες διοικητικές ικανότητες, η ατελής μεταφορά των κανόνων της ΕΕ και η ανεπαρκής εφαρμογή τους.

Για την αντιμετώπιση αυτών των εμποδίων, η Επιτροπή ενέκρινε ένα σχέδιο δράσης για την καλύτερη εφαρμογή και επιβολή των κανόνων της ενιαίας αγοράς, το οποίο στοχεύει στην αντιμετώπιση των εμποδίων που προκύπτουν από παραβιάσεις του δικαίου της ΕΕ. Το σχέδιο δράσης βασίζεται σε μία ανανεωμένη σχέση μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής που θα διασφαλίζουν από κοινού ότι οι κανόνες της ενιαίας αγοράς εφαρμόζονται και μάλιστα σωστά. Σε αυτό το πλαίσιο, δημιουργείται μία κοινή ομάδα εργασίας μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών για την ενίσχυση της συνεργασίας για την επιβολή των κανόνων της ενιαίας αγοράς. Η Επιτροπή, από την πλευρά της, θα στηρίξει τις εθνικές και τοπικές αρχές στις προσπάθειές τους να εφαρμόσουν σωστά το ευρωπαϊκό δίκαιο και δεν θα διστάσει να αναλάβει αποφασιστική δράση κατά των παραβιάσεων των κανόνων της ενιαίας αγοράς.

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_20_416