Όχι αντιστάθμιση ΥΓΟΣ οι ενισχύσεις μεταφορών από το STIF-IDF – ΓεΔΕΕ T-738/17

Το Syndicat Transport Île de France (STIF-IDF) (Σωματείο Μεταφορών της Περιφέρειας Île de France) είναι δημόσιος οργανισμός που οργανώνει τις τακτικές δημόσιες μεταφορές στην περιφέρεια Île de France. Συγκεκριμένα, το STIF-IDF συντονίζει και χρηματοδοτεί τις υπηρεσίες δημόσιων μεταφορών που παρέχει η “RATP” (Αυτόνομος Οργανισμός Μεταφορών Παρισιού), η “SNCF” (Δημόσια Επιχείρηση Γαλλικών Σιδηροδρόμων) και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο δίκτυο της επαγγελματικής οργάνωσης μεταφορών στην Περιφέρεια Île de France (“Optile”). Το STIF-IDF καθιέρωσε δύο είδη διαδοχικών συμβάσεων, με σκοπό την αναδιοργάνωση μέσω συμβάσεων όλων των γραμμών τακτικών συγκοινωνιών στην Περιφέρεια Île de France. Οι συμβάσεις τύπου 1 συνάπτονταν για μέγιστη περίοδο τεσσάρων ετών, από το 2007 έως το 2010 ή το 2011, και οι συμβάσεις τύπου 2 (CT 2) για την υπόλοιπη περίοδο, δηλαδή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Οι συμβάσεις CΤ 2 συνάπτονταν βάσει διμερών διαπραγματεύσεων μεταξύ του προσφεύγοντος και των ιδιωτικών επιχειρήσεων που ασκούσαν δραστηριότητες τακτικών δημοσίων μεταφορών στην Περιφέρεια Île‑de‑France. Οι εν λόγω συμβάσεις προέβλεπαν την καταβολή χρηματικής συνεισφοράς από το STIF-IDF στην εκάστοτε αντισυμβαλλόμενη εταιρία μεταφορών, ως αντιστάθμιση για την εκτέλεση των υποχρεώσεων παροχής δημόσιας υπηρεσίας που αναλάμβανε η εν λόγω εταιρία με την επίμαχη σύμβαση. Ένα μέρος των χρηματοδοτικών συνεισφορών (C2) προοριζόταν να καλύψει όλες τις επενδυτικές δαπάνες, στις οποίες θα υποβάλλονταν οι δικαιούχοι προς εκτέλεση επενδυτικού σχεδίου που είχε προηγουμένως εγκριθεί από το STIF-IDF.

Η Επιτροπή, αφού έλαβε καταγγελία σχετικά με τα ανωτέρω μέτρα, έκρινε ότι οι συνεισφορές C2, αποτελούσαν, πράγματι, καθεστώς ενισχύσεων ΥΓΟΣ που είχε τεθεί παρανόμως σε εφαρμογή, κατά παράβαση του άρθρου 108 παρ. 3 ΣΛΕΕ, όμως έκρινε ότι είναι συμβατό βάσει του άρθρου 93 ΣΛΕΕ. Ειδικότερα, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι οι αντισυμβαλλόμενες του STIF-IDF επιχειρήσεις αποκόμισαν επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα, καθώς το ποσό των συνεισφορών C2 δεν είχε υπολογιστεί βάσει συγκριτικής ανάλυσης των δαπανών στις οποίες θα προέβαινε μια επιχείρηση με χρηστή διαχείριση, όπως απαιτεί το τέταρτο κριτήριο Altmark, σε περίπτωση που δεν γίνεται ανάθεση δημόσιας υπηρεσίας μέσω διαδικασίας σύναψης δημόσιας σύμβασης, όπως εν προκειμένω. Κατά αυτής της απόφασης προσέφυγε το STIF-IDF ζητώντας την ακύρωσή της όσον αφορά την κρίση της Επιτροπής ότι το επίδικο καθεστώς ενισχύσεων δεν πληρούσε το τέταρτο κριτήριο Altmark, καθώς θεωρούσε ότι είχε προβεί σε συγκριτική ανάλυση των δαπανών πριν από τη σύναψη των συμβάσεων CT 2 βάσει επακριβών αριθμητικών στοιχείων.

Το ΓεΔΕΕ διαπίστωσε ότι τα μεθοδολογικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν από το STIF-IDF αποσκοπούσαν αποκλειστικά στη διασφάλιση της ομαλής διεξαγωγής της διαπραγμάτευσης των συμβάσεων CT 2 και στον έλεγχο των πραγματικών δαπανών στις οποίες υποβλήθηκαν οι τελικοί δικαιούχοι και όχι στον καθορισμό του ύψους της αντιστάθμισης με γνώμονα μια μέση επιχείρηση με χρηστή διαχείριση και κατάλληλα εξοπλισμένη. Ούτε, όμως, και το σύστημα του εκ των υστέρων ελέγχου που εφάρμοσε το STIF-IDF, προκειμένου να διασφαλιστεί η παραγωγικότητα και η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται από τους τελικούς δικαιούχους, πληροί το τέταρτο κριτήριο Altmark. Τέλος, από κανένα στοιχείο σχετικά με τη διαδικασία και τους όρους σύναψης των επίμαχων συμβάσεων δεν προέκυψε ότι οι δικαιούχοι ανέλαβαν να τις εκτελέσουν με το μικρότερο δυνατό κόστος για το κοινωνικό σύνολο. Συνεπώς, το ΓεΔΕΕ κατέληξε ότι ορθώς η Επιτροπή έκρινε ότι, εφόσον δεν πληρούνταν τα κριτήρια Altmark στο σύνολό τους, τα επίμαχα μέτρα προσκόμισαν επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα στις εταιρίες που ανέλαβαν την παροχή υπηρεσιών δημόσιων μεταφορών στην Περιφέρεια Île de France και απέρριψε την προσφυγή του STIF-IDF στο σύνολό της.

http://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?language=en&td=ALL&num=T-738/17