Ακύρωση απόφασης της Επιτροπής υπέρ της Tempus Energy – ΓεΔΕΕ Τ-793/14

Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου αποφάσισε να δημιουργήσει στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας μία αγορά παραγωγικής ικανότητας, το εύρος της οποίας θα προσδιορίζει η κυβέρνηση, ενώ το ύψος της αμοιβής των παρόχων για την ηλεκτρική ενέργεια που θα παρέχουν ή που θα εξοικονομούν, σε περιπτώσεις υπερφόρτωσης του συστήματος, θα καθορίζεται από την ίδια την αγορά μέσω της διενέργειας δημοπρασιών. Στις δημοπρασίες αυτές θα συμμετέχουν ελεύθερα όλοι οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας, εκτός από τους διαχειριστές κατανάλωσης της πωλούμενης ενέργειας (DSR), οι οποίοι υπόκεινται στην τήρηση συγκεκριμένων προϋποθέσεων. Οι DSR ζητούν από τους πελάτες τους να μειώσουν την ποσότητα της ηλεκτρικής ενέργειας που εισέρχεται ή εξέρχεται του δικτύου, ώστε να αποδώσουν την ποσότητα της ενέργειας που εξοικονομούν στην αγορά, έναντι αποζημίωσης. Οι προτιμητέες πλειοδότριες επιχειρήσεις θα λαμβάνουν αποζημίωση για όσο χρόνο διαρκεί η σύμβαση που θα συνάπτει η κάθε μία με το κράτος, αναλόγως εάν πρόκειται για νέες ή υφιστάμενες επιχειρήσεις και για παραγωγούς ή διαχειριστές ηλεκτρικής ενέργειας. Σκοπός του μηχανισμού αυτού είναι η εξασφάλιση συνεχούς παροχής επαρκούς δυναμικότητας στην αγορά με ελάχιστο κόστος για τους καταναλωτές. Το επίμαχο μέτρο εντάσσεται στο γενικό στρατηγικό πρόγραμμα της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου για την ενέργεια και κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή πριν από την εφαρμογή του. Ήδη, όμως, πριν την κοινοποίησή του και πριν από την έναρξη της προκαταρκτικής διαδικασίας, το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως συνηθίζεται, ήρθε ανεπίσημα σε επικοινωνία με την Επιτροπή. Οι μεταξύ τους επαφές υπερέβησαν κατά πολύ την προβλεπόμενη για την προ-κοινοποίηση από τον Κώδικα Βέλτιστων Πρακτικών μέγιστη διάρκεια των δύο μηνών, αφού κράτησαν σχεδόν 18 μήνες. Αμέσως μετά ακολούθησε η προκαταρκτική εξέταση που διήρκεσε μόλις ένα μήνα. Στο τέλος αυτής της διαδικασίας η Επιτροπή αποφάνθηκε ότι το εν λόγω μέτρο συνιστά ένα καθεστώς ενισχύσεων συμβατό, βάσει και των Κατευθυντηρίων Γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας (2014-2020). Κατά της απόφασης αυτής στράφηκε η Tempus Energy ως ενδιαφερόμενος DSR ενώπιον του ΓεΔΕΕ, αμφισβητώντας την έλλειψη αμφιβολιών ως προς τη συμβατότητα του μέτρου και την, ως εκ τούτου, νομιμότητα της μη κίνησης της επίσημης διαδικασίας έρευνας, δεδομένης της πολυπλοκότητας του εθνικού μέτρου και της διακριτικής μεταχείρισης των DSR σε σχέση με τις επιχειρήσεις παραγωγής ενέργειας.

Το ΓεΔΕΕ δεν ασχολήθηκε μ’ αυτήν καθεαυτή την κρίση της Επιτροπής περί της συμβατότητας του καθεστώτος, αλλά εξέτασε μόνο την τήρηση και ορθή εφαρμογή των τυπικών διαδικασιών εκ μέρους της Επιτροπής. Ειδικότερα, το ΓεΔΕΕ έκρινε ότι η πολύ μικρή διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης δεν αρκεί για να αποδείξει την έλλειψη αντιμετώπισης δυσχερειών εκ μέρους της Επιτροπής. Αντιθέτως, λαμβάνοντας υπ’ όψιν αφενός μεν, τη μακρά διάρκεια της περιόδου που προηγήθηκε της κοινοποίησης του εθνικού μέτρου, και αφετέρου, το περιεχόμενο των ανεπίσημων επαφών μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών και της Επιτροπής που έλαβαν χώρα, το ΓεΔΕΕ συμπέρανε ότι είχαν ανακύψει όντως αμφιβολίες ως προς τη συμβατότητα του μέτρου, και ότι, επομένως, η Επιτροπή θα έπρεπε να είχε κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας προς άρση αυτών των αμφιβολιών. Όπως παρατήρησε το ΓεΔΕΕ, κατά την περίοδο αυτή η Επιτροπή προέβη στη συλλογή εγγράφων και στοιχείων για την κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του υιοθετούμενου μηχανισμού από τη βρετανική κυβέρνηση. Ξεκίνησε δηλαδή τον έλεγχο συμβατότητας ήδη πριν από την κοινοποίηση του μέτρου, ενώ αυτός ο έλεγχος μπορεί να ενεργοποιηθεί μόνο στο πλαίσιο της προκαταρκτικής διαδικασίας. Ακόμη, αποδείχθηκε ότι τρεις διαφορετικοί τύποι παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, που επρόκειτο να επωφεληθούν από το επίμαχο μέτρο, είχαν υποβάλει στην Επιτροπή, προ της κοινοποιήσεως του μέτρου, τις ενστάσεις τους ως προς τη συμβατότητά του, τις οποίες, όμως, η Επιτροπή δεν αξιολόγησε επαρκώς κατά την προκαταρκτική διαδικασία. Μάλιστα, η Επιτροπή δεν κάλεσε καν τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν επίσημα τις παρατηρήσεις τους κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης, ως είχαν αυτοί δικαίωμα. Με αυτόν τον τρόπο, η Επιτροπή παραβίασε τα διαδικαστικά δικαιώματα των παρόχων και διαχειριστών ηλεκτρικής ενέργειας, στους οποίους συγκαταλέγεται και η προσφεύγουσα. Περαιτέρω, η ίδια η πρόβλεψη, που περιεχόταν στο κοινοποιούμενο από το Ηνωμένο Βασίλειο καθεστώς, σχετικά με την επιβολή προϋποθέσεων στη συμμετοχή ορισμένων επιχειρήσεων στις δημοπρασίες θα έπρεπε, κατά το ΓεΔΕΕ, να αξιολογηθεί ξεχωριστά από την Επιτροπή, καθώς υποκρύπτει πιθανή διακριτική μεταχείριση υπέρ ορισμένων μόνον επιχειρήσεων, όπως, εν προκειμένω, των επιχειρήσεων παραγωγής ενέργειας, σε βάρος άλλων ανταγωνιστριών επιχειρήσεων, όπως των DSR. Ακολούθως, το ΓεΔΕΕ ακύρωσε την απόφαση της Επιτροπής λόγω διαδικαστικών παραβάσεων. Αναμένεται πλέον να διαπιστωθεί εάν η επίσημη διαδικασία έρευνας, που θα κινήσει η Επιτροπή, θα την οδηγήσει πάραυτα στο ίδιο συμπέρασμα, ή εάν τελικά θα αποδειχθεί ότι το μέτρο δεν πληροί τις προϋποθέσεις που θέτουν οι Κατευθυντήριες Γραμμές για το περιβάλλον και την ενέργεια 2014-2020.

http://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?language=el&num=T-793/14