Η Επιτροπή αποφάνθηκε ότι η κρατική χρηματοδότηση της Ιταλίας, ύψους 44 εκατομμυρίων ευρώ, που χορηγήθηκε στη λιμενική αρχή της Νάπολης για την ανακαίνιση των αποβαθρών αλλά και η εκμίσθωσή τους στην εταιρεία Cantieri del Mediterraneo (CAMED) σε τιμή κατώτερη από αυτήν της αγοράς, συνιστούν ασυμβίβαστες ενισχύσεις σύμφωνα με το Πλαίσιο ΥΓΟΣ 2012
Ασυμβίβαστη η ενίσχυση για ανακαίνιση και παραχώρηση ιταλικού λιμένα – SA.36112
Τον Ιούνιο του 2016, η Επιτροπή ξεκίνησε επίσημη διαδικασία έρευνας, ύστερα από καταγγελίες που δέχθηκε, για να εξετάσει κατά πόσον δύο μέτρα ενισχύσεων που αφορούσαν το λιμάνι της Νάπολης είναι σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Συγκεκριμένα, το πρώτο μέτρο αφορούσε άμεσες επιχορηγήσεις, ύψους 44 εκατομμυρίων ευρώ, προς τη λιμενική αρχή της Νάπολης για την ανακαίνιση των αποβαθρών. Το δεύτερο μέτρο αφορούσε την εκμίσθωση των αποβαθρών από τη λιμενική αρχή της Νάπολης για 30 έτη στην εταιρεία κατασκευής και επισκευής πλοίων Cantieri del Mediterraneo (CAMED) σε τιμή κατώτερη από τις τιμές της αγοράς, χωρίς μάλιστα τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού.
Κατά τον έλεγχο των παραπάνω μέτρων, η Επιτροπή εξέτασε εάν οι δημόσιες παρεμβάσεις στις επιχειρήσεις πραγματοποιούνται με όρους που θα αποδεχόταν ένας ιδιώτης επενδυτής που λειτουργεί υπό συνθήκες αγοράς (κριτήριο ΦΟΑ). Η Επιτροπή διαπίστωσε για το πρώτο μέτρο ότι η Ιταλία δεν λειτούργησε σύμφωνα με το κριτήριο ΦΟΑ, καθώς χορήγησε στη λιμενική αρχή της Νάπολης μη επιστρεπτέες κρατικές επιχορηγήσεις για την ανακαίνιση των αποβαθρών.
Η CAMED επωφελήθηκε, επίσης, μέσω της σύμβασης παραχώρησης που συνήψε με τη λιμενική αρχή για την εκμίσθωση των αποβαθρών. Η εταιρεία ήταν σε θέση να χρησιμοποιήσει τις ανακατασκευασμένες εγκαταστάσεις αποβάθρας, καταβάλλοντας μίσθωμα κατώτερο του αγοραίου, χωρίς να συμμετάσχει σε ανοικτό διαγωνισμό, για να της ανατεθεί η σχετική σύμβαση. Επιπλέον, το μίσθωμα που κατέβαλε η CAMED στη Λιμενική Αρχή της Νάπολης υπολογίστηκε βάσει σταθερών παραμέτρων που καθορίστηκαν από τον νόμο και δεν αντανακλούσαν την αυξημένη οικονομική αξία των ανακαινισμένων ενοικιασμένων εγκαταστάσεων. Υπ’ αυτά τα δεδομένα, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι στην CAMED χορηγήθηκε επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα, που νόθευε τον ανταγωνισμό, και, άρα, συνιστούσε κρατική ενίσχυση.
Η Ιταλία υποστήριξε ότι οι ενισχύσεις αυτές αποτελούν ΥΓΟΣ, που είναι συμβιβάσιμες βάσει του Πλαισίου ΥΓΟΣ 2012. Ωστόσο, η Επιτροπή έκρινε ότι δεν είναι συμβατές, επειδή δεν προσδιορίστηκε με σαφήνεια η φύση, η διάρκεια και ο σκοπός της δημόσιας υπηρεσίας που παρέχεται από τους δικαιούχους και επιπλέον δεν υπάρχει σαφής αναφορά στην αποζημίωση που θα λαμβάνουν αυτοί ως αντιστάθμιση, με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατο να ερευνηθεί κατά πόσον αυτή περιορίζεται στην κάλυψη των απολύτως αναγκαίων εξόδων, όπως απαιτεί το Πλαίσιο ΥΓΟΣ 2012.
Παρόλο που οι εν λόγω ενισχύσεις ήταν και παράνομες, καθώς δεν είχαν κοινοποιηθεί, η Επιτροπή δεν διέταξε την ανάκτηση των ποσών που χορηγήθηκαν πριν τις 28/2/2013, καθώς τυχόν ανάκτηση θα έθιγε τις αρχές της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της ασφάλειας δικαίου, επειδή η Επιτροπή, παρά το γεγονός ότι είχε λάβει γνώση των στοιχείων που έστειλε η Ιταλία ήδη από τον Απρίλιο 2006, αποφάσισε να εξετάσει τα επίμαχα μέτρα μόλις τον Φεβρουάριο 2013, όταν έγινε σχετική καταγγελία, και η απόφαση για κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας εκδόθηκε, μόλις, τον Ιούνιο 2016.
Η μη εμπιστευτική έκδοση της απόφασης θα δημοσιευθεί με τον αριθμό υπόθεσης SA.36112 στο Μητρώο Κρατικών Ενισχύσεων στον ιστότοπο της ΓΔ Ανταγωνισμού, αφού διευθετηθούν τυχόν ζητήματα περί απορρήτου.