Η Ελλάδα κοινοποίησε στην Επιτροπή καθεστώς, προϋπολογισμού 1,36 δισεκατομμυρίων ευρώ, που αποσκοπεί στην κάλυψη μέρους της αύξησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω του αντικτύπου των τιμών του άνθρακα στο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (κόστος έμμεσων εκπομπών) που έχει προκύψει και αναμένεται να συνεχίσει να υφίσταται την περίοδο 2021-2030. Το καθεστώς αποσκοπεί στον περιορισμό του κινδύνου «διαρροής άνθρακα», δηλαδή της πιθανότητας να μεταφέρουν οι ελληνικές επιχειρήσεις την παραγωγή σε χώρες εκτός της ΕΕ, οι οποίες δεν διαθέτουν υψηλά κριτήρια περιβαλλοντικής προστασίας, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, σε παγκόσμιο επίπεδο. Το καθεστώς απευθύνεται σε επιχειρήσεις, δραστηριοποιούμενες σε τομείς που αντιμετωπίζουν κίνδυνο διαρροής άνθρακα, όπως ορίζονται στο Παράρτημα Ι των Κατευθυντηρίων Γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ και οι οποίες χαρακτηρίζονται ως ενεργοβόρες. Οι εν λόγω επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν, λόγω του αυξημένου κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιαίτερες δυσκολίες στον διεθνή ανταγωνισμό. Η ενίσχυση θα χορηγηθεί σε επιλέξιμες εταιρείες, μέσω μερικής επιστροφής του κόστους έμμεσων εκπομπών που προέκυψε κατά το προηγούμενο της ενίσχυσης έτος. Λόγω του αυξημένου χρόνου που απαιτήθηκε για την κατάρτιση του μέτρου και των εξαιρετικών περιστάσεων που σχετίζονται με την τρέχουσα ενεργειακή κρίση, ως προθεσμία για την καταβολή των ενισχύσεων για το έτος 2021 ορίστηκε, κατ’ εξαίρεση, η 30ή Απριλίου 2023. Προϋποθέσεις για την επιλογή των δικαιούχων αποτελούν διαζευκτικά: α) η εφαρμογή συστάσεων ενεργειακού ελέγχου, ή β) η κάλυψη τουλάχιστον του 30% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ή γ) η επένδυση τουλάχιστον του 50% του ποσού της ενίσχυσης σε έργα που έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της εγκατάστασης. Οι δικαιούχοι οφείλουν να συμμορφωθούν με μία από τις υποχρεώσεις αυτές εντός τριών ετών από τη χορήγηση της ενίσχυσης. Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης ανά δικαιούχο φθάνει το 75 % του κόστους των έμμεσων εκπομπών, με ορισμένες εξαιρέσεις που αποσκοπούν στον περιορισμό του εναπομείναντος κόστους έμμεσων εκπομπών στο 1,5% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας της ενισχυόμενης επιχειρήσεις. Το μέτρο συνδέεται με την εξοικονόμηση ενέργειας, διότι βάση υπολογισμού του χορηγούμενου ποσού είναι οι δείκτες αναφοράς για την αποδοτικότητα της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το ελληνικό καθεστώς είναι αναγκαίο και κατάλληλο για τη στήριξη των ενεργοβόρων επιχειρήσεων, οι οποίες καλούνται, στην παρούσα συγκυρία, να αντεπεξέλθουν στο κόστος της αύξησης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Την ίδια στιγμή, εξυπηρετεί τον θεμιτό σκοπό της αποφυγής μετεγκατάστασης των εν λόγω επιχειρήσεων προς τρίτες χώρες, με χαμηλότερα επίπεδα περιβαλλοντικής προστασίας, με αποτέλεσμα την αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο. Η χορηγούμενη ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο επίπεδο, ενώ δεν προκύπτουν αδικαιολόγητες αρνητικές συνέπειες στον ανταγωνισμό και τις ενδοενωσιακές συναλλαγές. Το ελληνικό καθεστώς συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις ενεργειακών ελέγχων, καθώς και με τα συστήματα διαχείρισης που ορίζονται στις Κατευθυντήριες Γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ. Για τον λόγο αυτόν, συμβάλλει στην επίτευξη των κλιματικών και περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ, καθώς και των στόχων που τίθενται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Δεδομένων των εξαιρετικών περιστάσεων της ενεργειακής κρίσης, η Επιτροπή έκρινε ως δικαιολογημένη και αποδεκτή την περίοδο χάριτος που προτάθηκε από την Ελλάδα για καταβολή της ενίσχυσης που αφορά το έτος 2021, το αργότερο μέχρι την 30ή Απριλίου 2023. Με βάση το σκεπτικό αυτό, η Επιτροπή ενέκρινε το ελληνικό καθεστώς βάσει των Κατευθυντήριων Γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ. Η μη εμπιστευτική έκδοση της απόφασης θα δημοσιευτεί με τον αριθμό υπόθεσης SA.103180 στο Μητρώο Κρατικών Ενισχύσεων στον ιστότοπο της ΓΔ Ανταγωνισμού της Επιτροπής, αφού διευθετηθούν τυχόν ζητήματα περί απορρήτου. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_23_621