Το Βέλγιο κοινοποίησε στην Επιτροπή τη δημιουργία ενός μηχανισμού δυναμικότητας, με σκοπό τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια, ιδίως ενόψει της απόφασης του Βελγίου να καταργήσει σταδιακά όλη την πυρηνική δυναμικότητα έως το 2025. Ο μηχανισμός, που θα έχει διάρκεια 10 χρόνια, αφορά όλες τις επιχειρήσεις (και αλλοδαπές) που μπορούν να συμβάλουν στην επάρκεια πόρων, την αποθήκευση και την ανταπόκριση στη ζήτηση. Αναφορικά με τον προϋπολογισμό του μηχανισμού, σημειώνεται ότι αυτός θα καθοριστεί από τους πλειστηριασμούς που θα λάβουν χώρα, αλλά εκτιμάται προς το παρόν μεταξύ 238 και 253 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως. Ο μηχανισμός διαρθρώνεται ως εξής: ο Διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς (ΔΣΜ) θα οργανώσει δημοπρασίες σε συνάρτηση με το επίπεδο των πόρων ενέργειας που απαιτούνται για να εξασφαλίζεται ένα επαρκές επίπεδο επάρκειας πόρων για την επίτευξη του προτύπου αξιοπιστίας. Κάθε χρόνο, το ποσό της απαιτούμενης ικανότητας για την επίτευξη του προτύπου αξιοπιστίας σε ένα συγκεκριμένο έτος παράδοσης στο μέλλον (δηλαδή ο όγκος - στόχος) θα καθορίζεται βάσει πρότασης της βελγικής Ρυθμιστικής Αρχής η οποία θα λαμβάνει υπόψη της τα δεδομένα που θα παρέχει ο ΔΣΜ. Επίσης, προβλέπεται μια υποχρεωτική αλλά γρήγορη διαδικασία προεπιλογής για όλους τους κατόχους ισχύος άνω του 1 MW. Ωστόσο, οι προεπιλεγμένοι φορείς δεν υποχρεούνται να συμμετέχουν στη διαδικασία υποβολής προσφορών (opt-out). Στη συνέχεια, ο πλειστηριασμός θα γίνεται με σφραγισμένες ανώνυμες προσφορές. Όλοι οι επιτυχόντες υποψήφιοι θα λάβουν αμοιβή δυναμικότητας, βάσει του κανόνα τιμολόγησης πληρωμής-προσφοράς για όλους τους πλειστηριασμούς που σχετίζονται με τουλάχιστον τις δύο πρώτες περιόδους παράδοσης. Σημειώνεται, συναφώς, ότι κάθε φορά που η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην αγορά χονδρικής υπερβαίνει την τιμή επικύρωσης της προσφοράς, ο πάροχος δυναμικότητας θα πρέπει να πληρώσει τη διαφορά μεταξύ της τιμής αναφοράς και της τιμής επικύρωσης. Ωστόσο, σε περίπτωση που η αξία της σύμβασης μειωθεί στο μηδέν, δεν θα υπάρχει υποχρέωση πληρωμής, προκειμένου να περιοριστεί ο κίνδυνος ζημιών για τον πάροχο δυναμικότητας. Οι βελγικές αρχές δεσμεύτηκαν να διενεργήσουν τεχνική και οικονομική ανάλυση των προσφορών και των αποτελεσμάτων των πλειστηριασμών, με ιδιαίτερη έμφαση στην επίδραση της υποχρέωσης επιστροφής ποσών, όπως προαναφέρθηκε. Η ανάλυση θα πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια, ξεκινώντας μετά την πρώτη δημοπρασία την άνοιξη του 2022 και τα αποτελέσματά της θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση. Κατά την επίσημη διαδικασία έρευνας, η Επιτροπή έλαβε και ανέλυσε τα σχόλια που υπέβαλε το Βέλγιο και πολλά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών ενέργειας, των μη κυβερνητικών οργανώσεων και των εμπορικών ενώσεων. Με βάση τα στοιχεία αυτά και τις τροποποιήσεις που έκαναν οι βελγικές αρχές, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο βελγικός μηχανισμός δυναμικότητας είναι σύμφωνος με τις Κατευθυντήριες Γραμμές για το περιβάλλον και την ενέργεια 2014, καθώς και με τον Κανονισμό 2019/943 για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Ειδικότερα, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι: το Βέλγιο βελτίωσε την αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων και την ευθυγράμμισε με την ευρωπαϊκή μεθοδολογία για την αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων που εγκρίθηκε από τον ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) τον Οκτώβριο του 2020. Αυτή η αξιολόγηση επάρκειας πόρων περιγράφει το αναμενόμενο επίπεδο ασφάλειας εφοδιασμού σε δεδομένο κράτος μέλος ή στην ΕΕ για δεκαετή χρονικό ορίζοντα. Έτσι, η Επιτροπή μπόρεσε να διαπιστώσει την πραγματική ανάγκη για τη δημιουργία ενός μηχανισμού δυναμικότητας στο Βέλγιο, καθώς και ότι η προβλεπόμενη ενίσχυση είναι ανάλογη και θα περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο ποσό, βάσει του στόχου της. Επίσης, το Βέλγιο αποφάσισε να εισαγάγει ορισμένες απαιτήσεις βιωσιμότητας για νέες εγκαταστάσεις ορυκτών καυσίμων που θα συμμετέχουν στον μηχανισμό δυναμικότητας, παρά το γεγονός ότι αυτό δεν απαιτείται από τους ισχύοντες κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Οι απαιτήσεις αυτές θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει κίνδυνος ότι το μέτρο θα θέσει σε μειονεκτική θέση ορισμένες τεχνολογίες όσον αφορά τη συμμετοχή τους στο σύστημα, ούτε ενδέχεται να περιορίσει τη διασυνοριακή συμμετοχή· δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το μέτρο θα μείωνε τα κίνητρα για τους ΔΣΜ να επενδύουν σε ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Η μη εμπιστευτική έκδοση της απόφασης θα δημοσιευθεί με τον αριθμό υπόθεσης SA.54915 (2021) στο Μητρώο Κρατικών Ενισχύσεων στον ιστότοπο της ΓΔ Ανταγωνισμού της Επιτροπής, αφού επιλυθούν τυχόν ζητήματα περί απορρήτου. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_21_4442