Αγγλικά

16/01/2020 Επικύρωση απόφασης της Επιτροπής για ενισχύσεις στην Iberpotash – ΓεΔΕΕ Τ-257/18

Το κριτήριο της χρήσης κρατικών πόρων θεωρείται ότι πληρούται και στην περίπτωση που υφίσταται συγκεκριμένος κίνδυνος να επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός στο μέλλον, όπως όταν το κράτος υποχρεούται να αναλαμβάνει επικουρικά την αποκατάσταση των περιβαλλοντικών ζημιών που προκαλούνται από εξορυκτικές δραστηριότητες και η αρχικώς υπόχρεη εταιρία παρέχει πολύ χαμηλές χρηματοοικονομικές εγγυήσεις, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος το κράτος να επωμιστεί μεγάλο μέρος του κόστους της αποκατάστασης
Η Iberpotash SA είναι ανώνυμη ισπανική εταιρία, η οποία κατέχει και εκμεταλλεύεται δύο ορυχεία ποτάσας στην Καταλωνία, στον δήμο Súria και στους δήμους Sallent και Balsareny. Η Iberpotash είναι, επίσης, ιδιοκτήτρια του σωρού αποβλήτων άλατος στην περιοχή της Vilafruns, όπου οι εξορυκτικές δραστηριότητές της έπαυσαν το 1973. Η Iberpotash φέρει γενική ευθύνη να αποκαθιστά διαρκώς τις ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες της ρύπανσης και της διαχείρισης της εν λόγω εγκατάστασης.

Η εν λόγω εταιρία έλαβε περιβαλλοντική άδεια για την εξόρυξη ποτάσας στις περιοχές Súria και Balsareny. Για τη χορήγηση της εν λόγω άδειας η Iberpotash όφειλε να καταθέσει ένα πρόγραμμα αποκατάστασης, στο οποίο να προσδιορίζει τα μέτρα που αποσκοπούν στην πρόληψη και στην αντιστάθμιση των βλαπτικών για το περιβάλλον συνεπειών από τις σχεδιαζόμενες εξορυκτικές δραστηριότητές της. Βάσει του καταλανικού νόμου, ο φορέας εκμετάλλευσης του ορυχείου υποχρεούται να προβεί στη χορήγηση χρηματοοικονομικής εγγύησης, για να διασφαλίσει τη δυνατότητα εφαρμογής του προγράμματος αποκατάστασης. Εν προκειμένω, το ύψος της χρηματοοικονομικής εγγύησης ορίστηκε στο ποσό των 1.130.128 ευρώ. Σε περίπτωση δε, που ο δικαιούχος της εκμετάλλευσης αδυνατεί ή αρνείται να εφαρμόσει το εν λόγω πρόγραμμα, οι αρμόδιες αρχές δύνανται να προβούν οι ίδιες στην αναγκαστική εφαρμογή του και, εφόσον ο υπόχρεος δεν έχει περιουσία, το πρόγραμμα θα πρέπει να υλοποιηθεί με κρατική χρηματοδότηση.

Περαιτέρω, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και η Καταλανική Υπηρεσία Υδάτων υπέγραψαν σύμφωνο με το οποίο αποφάσισαν να καλύψουν με αποκλειστικά δική τους χρηματοδότηση τον παλιό σωρό αποβλήτων της Vilafruns, με σκοπό την αποτελεσματική και διαρκή καταπολέμηση της ρύπανσης.

Η Επιτροπή, μετά από ανώνυμη καταγγελία που έλαβε, εξέτασε τα ανωτέρω μέτρα και έκρινε ότι η Ισπανία είχε χορηγήσει παράνομα στην Iberpotash δύο μέτρα κρατικών ενισχύσεων, που συνίσταντο, πρώτον, στην εξασφάλιση υπέρ της Iberpotash χαμηλότερης τραπεζικής προμήθειας, καθώς η χρηματοοικονομική εγγύηση θεωρήθηκε ότι ορίστηκε σε ποσό χαμηλότερο από το απαιτούμενο βάσει της ισχύουσας ισπανικής νομοθεσίας και, δεύτερον, στην κάλυψη του σωρού αποβλήτων της Vilafruns με κρατική χρηματοδότηση που είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι που συνδέονταν με τον συγκεκριμένο χώρο εξόρυξης και να απαλλαγεί η Iberpotash από το κόστος λήψης μέτρων αποκατάστασης για μεγάλο χρονικό διάστημα (SA.35818/2018).

Κατά της απόφασης αυτής προσέφυγε η δικαιούχος των ενισχύσεων, Iberpotash, ισχυριζόμενη ότι η Επιτροπή εσφαλμένως κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το πρώτο μέτρο συνεπαγόταν μεταβίβαση κρατικών πόρων, καθώς και ότι με την εν λόγω απόφαση παραβιάστηκαν οι αρχές της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της ασφάλειας δικαίου, αφού η Επιτροπή, είχε κινήσει διαδικασία βάσει των Οδηγιών 2006/21 και 2000/60 σχετικά με τη μη τήρηση των περιβαλλοντικών υποχρεώσεων της Ισπανίας, κατά την οποία δεν τέθηκε ζήτημα περί καθορισμού ιδιαιτέρως χαμηλών χρηματοοικονομικών εγγυήσεων.

Το ΓεΔΕΕ διαπίστωσε ότι, λόγω της εκ του νόμου υποχρέωσης του κράτους να προβεί σε επικουρική εκτέλεση του έργου αποκατάστασης αντί για την υπόχρεη επιχείρηση εξορύξεων, Iberpotash, το ιδιαιτέρως χαμηλό επίπεδο της εγγύησης που παρείχε η εν λόγω επιχείρηση συνεπάγεται τον κίνδυνο να χρειαστεί το κράτος να καλύψει το κόστος της αποκατάστασης με χρήση κρατικών πόρων. Ειδικότερα, το ΓεΔΕΕ έκρινε ότι, όταν το ύψος των εγγυήσεων που προορίζονται να καλύψουν τους περιβαλλοντικούς κινδύνους που βαρύνουν την επιχείρηση και, επικουρικώς, το κράτος, καθορίζεται σε υπερβολικά χαμηλό επίπεδο, ο οικονομικός κίνδυνος της επικουρικής παρέμβασης του κράτους είναι ποσοτικώς αυξημένος. Αυτή η αύξηση του κινδύνου υπολογίζεται κατά τον χρόνο παροχής της εγγύησης και αποτελεί συγκεκριμένη πρόσθετη επιβάρυνση που πλήττει τον κρατικό προϋπολογισμό, ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση της υπόχρεης επιχείρησης, καθώς και από την πραγματική επέλευση του κινδύνου. Συνεπώς, το ΓεΔΕΕ έκρινε ότι η Επιτροπή ορθά χαρακτήρισε το επίμαχο μέτρο ως κρατική ενίσχυση.

Όσον αφορά δε την ύπαρξη δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, το ΓεΔΕΕ σημείωσε ότι η Επιτροπή δεν δεσμεύεται από την προηγούμενη πρακτική της. Συγκεκριμένα, έκρινε ότι μια προηγούμενη απόφαση της Επιτροπής σχετικά με μία άλλη πτυχή του επίμαχου μέτρου, όπως εν προκειμένω σχετικά με την τήρηση των κανόνων για το περιβάλλον, κατά την οποία δεν τίθεται ζήτημα ύπαρξης κρατικής ενίσχυσης, δεν ισοδυναμεί με συγκεκριμένες, ανεπιφύλακτες και συγκλίνουσες διαβεβαιώσεις εκ μέρους της Επιτροπής που να δημιουργούν δικαιολογημένη εμπιστοσύνη στον δικαιούχο της ενίσχυσης ότι το επίμαχο μέτρο δεν συνιστά κρατική ενίσχυση.

Αναφορικά δε με το δεύτερο μέτρο, η προσφεύγουσα ισχυρίσθηκε ότι αυτό δεν της προσκόμισε επιλεκτικό πλεονέκτημα, καθώς η απόφαση των ισπανικών αρχών να καλύψουν τον σωρό αποβλήτων της Vilafruns της προκάλεσε μεγάλη οικονομική ζημία, αφού αυτή δεν μπορούσε πλέον να εκμεταλλευτεί τον σωρό και, άρα, βρέθηκε σε λιγότερο (και όχι σε περισσότερο) ευνοϊκή θέση σε σχέση με την κατάσταση που θα βρισκόταν εάν δεν είχε πραγματοποιηθεί η κάλυψη του σωρού αποβλήτων από το κράτος και αναλάμβανε η ίδια το κόστος της αποκατάστασης κατά τη διάρκεια της εκμετάλλευσης.

Το ΓεΔΕΕ έκρινε σχετικά ότι η κάλυψη του σωρού αποβλήτων δεν θα μπορούσε να συνιστά οικονομικό πλεονέκτημα, παρά μόνον εάν είχε αποδειχθεί ότι η μείωση της αξίας του σωρού υπερέβαινε το κόστος της αποκατάστασης από το οποίο απαλλάχθηκε η Iberpotash.

http://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?language=en&td=ALL&num=T-257/18
Επιστροφή



ΔηΣΚΕ & αγορά Οδηγός ΜοΚΕ κρατικών ενισχύσεων
      Powered by Softways S.A. Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ε.Ε.